DÖRDÜNCÜ HAFTADA HAMİLELİK – BEBEĞİN BOYU, KİLOSU, BÜYÜKLÜĞÜ

Anne adayından ve baba adayından gelen hücrelerin “tek vücutta birleşmesi” neticesi oluşan bebek, anne ve babanın genlerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Yani hem anne adayından, hem de baba adayından gelen genlerle oluşmuştur. Ancak apayrı bir genetik yapıya sahiptir. Sağlıklı bir genetik yapı, sağlıklı bir yeni nesil için gerekli olan en önemli husustur.

4. hafta hamilelikte annede meydana gelen değişiklikler nelerdir?

haftada yumurtlama oluşmuştu. Yumurta hücresi ve sperm hücresi karşılaştı: yumurta hücresi, gelecekte kucağınıza alacağınız çocuğunuzun genetik yapısının yarısını belirleyecek olan sperm hücresi seçti. Ve bu sperm hücresini içeriye aldı. Anne adayının 23 kromozomluk genetik maddesi ile baba adayının 23 kromozomluk genetik maddesi birleşti. Bu sayede de tamamen ayrı bir genetik yapısı olan bebeğin ilk hücresi oluştu. Bu hücreye ”zigot” denilmektedir. Zigotlar hızlı bir şekilde bölünmeye başladı.
2 hücre, 4 hücre, 8 hücre ve 16 hücre biçiminde oluşan bölünme sürerken, yeni canlının yerleşeceği rahime Fallop tüpleri sayesinde ulaşıldı.

Morula evresindeyken rahim iç tabakasına gelen canlı artık ”blastosist” olarak isimlendirilir. Blastokist: Yumurta ve sperm hücresinin döllenmesi ile zigot ismi verilen döllenmiş yumurta oluşur. Zigotlar, bölünerek çoğalır ve gelişir. Yumurta, döllenme ardından bölüne bölüne; 2 hücreli, 4 hücreli, 8 hücreli hücre olarak çoğalır. 2. üçüncü günlerde 4-8 hücreli olan ve içerisinde boşluk bulunmayan bir hücre yumağı halindedir. Döllenme ardındaki 5. günde ise içinde bir boşluk bulunan çevresi hücrelerle kaplı bir şekil alır. Bu hali ise blastokist (blastosist) şeklinde ifade edilir. Bebeği oluşturacak bu hücre topluluğu, rahim iç tabakasına ulaştığında ise, kendine en uygun alanı bulur. 4. haftada ise buraya yerleşir. Genellikle en ideal yer damarlanmanın en iyi şekilde olduğu rahim arka duvarının üst bölümleridir.

İmplantasyon şeklinde tanımlanan yerleşme olduğunda bazı kadınlarda lekelenme tarzında bir kanama olabilir. Bu duruma da implantasyon kanaması denilir. Döllenmenin gerçekleşmesinin ardından 3-7. günler arasında meydana gelir. Kanamanın sebebi ise, rahmin iç tabakasının hazırlanması ve bu sırada oradaki kılcal damarlara denk gelinmesidir.

4. haftanın sonunda anne adayları, adet kanaması bekler. Ancak gebelik planlandığı için, bu adet kanamasının olmaması üzerine, ”hamile miyim?” şüpheleri başlar. Bu şüpheyi gidermek adına çeşitli yöntemlere başvurulabilir: Kanda beta HCG hormonu ölçümü, 4. haftada dahi gebelik için tanı koyabilir. Fakat bu test, kan alınmasını gerektirir. İdrar testine göre daha maliyetlidir. Bunun dışında gebelik için idrar testi de yapılabilir. İdrar testleri, kanda beta HCG hormonu ölçümüne göre daha ucuz testlerdir. Gecikme olduğu taktirde doğru sonuç verebilirler.
haftanın sonunda anne adayı adet görmese dahi belirtilerini yaşayabilir. Anne adaylarının büyük bir kısmında:

yorgunluk,
göğüslerde dolgunluk,
uykulu olma,
bel ağrısı,
ruh hali değişiklikleri
gibi belirtiler daha bu haftadayken ortaya çıkabilir. Ancak herhangi bir belirti yoksa da telaşa kapılmamak gerekmektedir. Gebelik henüz oldukça yenidir. Belirtilerin ortaya çıkması zaman alabilir.

4. hafta hamilelikte bebeğin görüntüsü nasıldır?

Hamilelik 4. haftasına ulaştığında, yani en son adet kanamasının ilk gününden itibaren 4 hafta süre geçtiğinde gebelik, rahim içerisine gelmiş ve yerleşmiştir. 4. haftadan önce rahim içindeki gebelik görüntüsünü mümkün olmaz. 4. haftalık gebeliklerde, gebeliğin boyu gözle ya da ultrasonla görülemeyecek kadar küçük olmaktadır. Ortalama olarak boyu, 1 mm’dir. 4. hafta kalp atışları da duyulamaz. Plasenta 4. haftadan sonra gelişmeye başlar. Plasenta: anne adayına ve cenine ait iki dolaşım sistemini birbirinden ayıran bir organ olarak tanımlanır.İlerleyen haftalarda ise bebeğin beslenmesini sağlayacaktır.

Erkek bebek mi, kız bebek mi?

Doğanın kendi dengesinin korunması adına dünyaya gelen erkek bebek sayısı ile kız bebek sayısının birbirine eşit ya da en azından çok yakın oranlarda olması gerekmektedir. Bu kural, sadece insanlar için geçerli değildir. Eşeyli olarak üreyen diğer canlılar için de bu kural şart koşulmuştur. Avrupa ve Amerika istatistiklerine göre dünyaya gelen erkek sayısının, kız sayısına oranının 1.05 olduğunu ortaya koymaktadır. Bu istatistik de, erkeklerin %5 oranında daha fazla doğduğunu bildirir.

İnsanlar çok eski zamanlardan beri bebeğin cinsiyetine müdahale etmek için çeşitli yöntemlere başvurmuştur. Çeşitli sebeplerden dolayı aileler, toplumlar hatta devletler için erkek bebeğin önemi oldukça büyüktür. Erkek çocuk arzusu, öyle boyutlara ulaşmıştır ki, garip yöntemlerle erkek çocuk sahibi olmak sağlanmaya çalışılmıştır. Eski Yunanda, sol testis erkek çocuk sahibi olabilmek için iple bağlanmakta ve cinsel ilişkide o şekilde bulunulmaktaydı. Bu teori, 18. yüzyılda daha da ileriye götürülmüş ve o zamanın bilim insanları erkek çocuk sahibi olmak için sol testisin alınmasını dahi önermişti.

Bilimsel olarak ise:

Çeşitli yayınlarda anne adayının beslenmesiyle, dünyaya gelecek bebeğin cinsiyeti arasında bir ilişki olduğu ortaya konmuştur. Sodyum ve potasyum ağırlıklı beslenen anne adaylarının daha çok erkek çocukları, kalsiyum ve magnezyumdan beslenen anne adaylarının ise daha çok kız çocukları olduğuna dair çalışmalar yapılmıştır. Ancak şunu unutmamak gerekir, üreme yetisini doğrudan etkileyen, arttıran bir besin olmadığı gibi, cinsyeti belirleyen bir besin de yoktur. Alınan gıdalar yalnızca üreme organlarını etkileyerek indirekt olarak bir etki yaratabilirler.

Yapılan bazı araştırmalara göre:

Balıkçılıkla geçinen toplumlarda erkeklerin kızlara oranı daha fazla olmaktadır.

Alkollü içecek sektöründe çalışanların daha çok kızları olmaktadır.

1960-70’li senelerde ineklerin daha çok gelişmesi adına östrojen hormonu uygulandığı zamanlarda, kasapların daha çok kız çocuğu sahibi olduğu saptanmış, ineklere testosteron verilmesi ise durum tam tersine dönmüştür.

Stresli olanlar ya da stresli bir işte çalışan kişiler daha çok kız çocuk sahibi olmaktadır.

Büyük savaşların hemen ardından erkek bebek doğumu gözle görülür bir şekilde artmıştır.

Şizofreni sorunu olan kadınlar, daha çok kız çocuk sahibi olmaktadır.

Multipl sklerozlu kadınlar, daha çok erkek çocuk sahibi olmaktadır.

Prostat kanseri olan kişilerde, olmayanlara göre geriye dönük bir inceleme yapıldığında, prostat kanseri olanların daha çok erkek çocuklarının olduğu görülmektedir.

Bunun dışında genellikle yalnızca eğlenmek amacıyla yapılan çin takvimin, çoğunlukla doğru sonuç vermesi bir tesadüf müdür? Yoksa mevsim değişikliklerinin ön görülmesi mi?

Ne olursa olsun, saydıklarımız bir ihtimalden ve istatistikten öteye geçemez. Dolayısı ile, adayların bebeklerinin cinsiyetini belirlemek için uygulayabileceği bilimsel bir öneri yoktur.

4. hafta hamilelikte bebekte meydana gelen değişiklikler nelerdir?

Hücrelerden rahim iç tabakasını eritici çeşitli maddeler salgılanır. İmplantasyon, yani rahim içine yerleşme işlemi de bu sayede gerçekleşir. Bebek, kendini eriyen bölgenin içine gömer. Üzerinin de bir tabakayla örtülmesini sağlar ve kendini dış etkenlere karşı muhafaza eder. Yerleşme tamamlandığında ise bebek beta HCG denilen hormonu üretmeye başlar. Bu hormon, anne adayına yerleşmenin tamamlandığının sinyalini verir. Blastosistin oluşmasının ardından hücre toplulukları arasında bir iş bölümü oluşur.

Bebeğin, vücudunu meydana getirecek olan hücreler bir kenara, bebeğin beslenmesine yardım edecek hücreler diğer bir kenara çekilir ve aralarında amniyon boşluğu denilen geniş bir boşluk ortaya çıkar. Bebeğin beslenmesi işlevini üstlenen hücrelere trofoblast denilir. Trofoblast, ilerleyen haftalarda plasentayı oluşturacaklardır. Bu hücreler, en yakında bulunan anne adayına ait kılcal damarlarla iletişim kurarlar. Bu sayede de anne ile bebek arasındaki ilk madde alışverişi başlamış olur.

Embriyoblast ismini alan hücreler ise, ileride bebeği oluşturacak hücrelerdir. Embriyoblastlar bir yandan yolk kesesi denilen yapıyı oluştururken, bir yandan da organların gelişimini sağlayacak olan ektoderm, endoderm ve mezoderm şeklinde isimlendirilen üç ayrı tabakayı oluştururlar. Üç tabakadan oluşan ve bebeğin ilk hali olarak ifade edilebilecek bu yapıya embriyonik disk denilmektedir.

Anne adayına 4.hafta İçin öneriler

Kanda beta HCG ölçümü yaptırabilirsiniz. Böylece adet gecikmesinin olmadığı dönemde de gebelik mevcudiyetini öğrenebilirsiniz. İdrar testini ise adet gecikmesi olması durumunda yaptırabilir ve gebeliği saptayabilirsiniz. Fakat başlayan gebeliklerin %60’ının kadın adet gecikmesi yaşamadan doğa tarafından mükemmel bulunmayıp iptal edildiğini de unutmamak gerekir. Hali hazırda oldukça yüksek olan bu ihtimal, anne adayında yaşanırsa ve hatta üst üstte birkaç defa yaşanırsa strese yol açabilir. Anne adayı bu durumu ”tekrarlayan düşük” şeklinde algılayabilir ve doktora başvurabilir. Kanda yalnızca kimyasal beta HCG ölçümü ile tespit edilen ve “kimyasal gebelik” şeklinde ifade edilen bu çeşit hamileliklerin kaybedilmesi tam anlamıyla düşük olarak kabul edilmez.

Tüp bebek gibi tıbbi bir gerekçe yok ise, (tüp bebek tedavisi gibi) hamilelik tespiti için adet gecikmesinin beklenmesi en uygunu olacaktır.

Şu durumlarda doktorunuza başvurunuz:

Lekelenme şeklinde vajinal kanama
Parça düşürme
Karında çekilme, kasılma, kramp
Şiddetli baş ağrısı
Şiddetli kasık ağrısı
Şiddetli bulantı, kusma
Yüksek ateş
İdrar sırasında yanma
İdrara çıkmada zorluk
Şiddetli kabızlık