Elektrolit dengesizlikleri ölçer. Sodyum testi, kanda, vücut sıvılarında veya idrardaki sodyum (Na) seviyesini ölçer. Kandaki elektrolitlerin en önemlilerinden biri olan sodyum, klor gibi hücre içi ve dışı sıvıların dengede tutulmasını sağlar. Kasların ve sinir hücrelerinin normal fonksiyonlarını sürdürmelerini sağlayan sodyum tüm vücut sıvılarında bulunur. En fazla kanda ve lenf sıvısında bulunan sodyumun düzeyi çeşitli hormonların etkisiyle ayarlanır. Sodyum vücuda çeşitli yiyecekler, sofra tuzunda sodyum klorür ve kabartma tozunda sodyum bikarbonat şeklinde alınır. Vücutta gerekli miktarı kullanıldıktan sonra fazlası böbrekler yoluyla süzülerek idrarla dışarı atılır. Bazı hormon ve peptidler sodyumun böbrekler tarafından atılmasını veya tutulmasını ayarlayarak vücut sodyum dengesinin kontrol edilmesini sağlar. İdrar dışında bir miktar sodyum terleme ile deri yoluyla kaybedilir.

Sodyum testi için gerekli örnek nedir ?

Test, koldan alınan kan, vücut sıvıları, spot idrar veya 24 saat boyunca toplanmış idrarda yapılır.

sodyum testiSodyum testi neden yapılır ?

Vücudun su ve elektrolitlerinin dengede olup olmadığının belirlenmesinde,
Düşük veya yüksek sodyum düzeylerinin tespitinde,
İdrar söktürücü kullananlarda sodyum düzeylerinin araştırılmasında,
Böbrek fonksiyonlarının araştırılmasında,
Böbreküstü bezinin fonksiyonlarının incelenmesinde,
Uygulanan çeşitli tedavilerin etkili olup olmadığının belirlenmesinde sodyum testinden faydalanılır.

Sodyum testi normal değerleri nelerdir ?

Aşağıda verilen değerler testin yapıldığı laboratuvara, kullanılan metoda ve testin yapıldığı cihaza göre değişiklik gösterebilir.

Yetişkinlerde: 136-145 mmol/L arasındadır.

Yüksek değerler ne ifade eder ?

Yeterli su içilmemesi
Uzun süre susuz kalma,
İdrar söktürücü kullanımı,
Kusma,
İshal,
Cushing hastalığı,
Böbrek hasarı veya hastalıkları,
Aldosteron adlı hormonun aşırı üretimi.

Düşük değerler ne ifade eder ?

Aşırı terleme,
Yanıklar,
Aşırı sıvı alımı,
Yetersiz beslenme,
Böbreküstü bezinin az çalışması,
Uygunsuz ADH salınımı.

Test sonuçları mutlaka doktorunuz tarafından değerlendirilmelidir.

Testin sonucunu etkileyen faktörler nelerdir ?

Doğum kontrol hapları, kortizon, antibiyotik, östrojen gibi ilaçlar kan sodyum düzeyini yükselttiklerinden,

İdrar söktürücüler, karbamazepin, heparin, ACE inhibitörleri ve trisiklik antidepresanlar ise kan sodyum düzeyini düşürdüklerinden, bu ilaçları kullananlar doktorunu bilgilendirmelidir.