İshal günde 3 kereden fazla dışkılama anlamına gelir, dışkının kıvamı hafif yumuşaktan su gibi kıvama kadar değişir.

1 ) HAMİLELİK DÖNEMİNDE İSHAL (DİYARE) VE DİZANTERİ

İshal, gün içerisinde 3 defa dan çok dışkılama ifade etmektedir. Dışkının kıvamı hafif yumuşaktan su gibi kıvama kadar değişkenlik gösterebilir. İshalin sebepleri, daha çok enfeksiyon ajanlarıdır. Bunun haricinde, ilaçlar ile (antibiyotiklere) alakalı çeşitli bağırsak hastalıklarına bağlı, besin zehirlenmelerine bağlı ishaller de görülmektedir. 15 günden az süren ishallere, akut ishal ismi verilir. Akut ishallerde %90 neden, enfeksiyon ajanlarıdır. Akut ishallerde bulantı, kusma, ateş, karın ağrısı gibi şikayetlere çok fazla rastlanmaktadır.

Bu enfeksiyon mikropları, daha çok iyi bir şekilde temizlenmemiş olan ellerden, hijyen sağlanmamış besin ve içeceklerden, güvenli olmayan besin maddelerinden bulaşmaktadır.

2 ) Ne zaman görülür?

Antibiyotik kullanımı ile alakalı görülen ishaller, ilacın kullanıldığı ilk günlerden beri karşılaşılacağı gibi, ilacın bitmesinden yaklaşık 1 ay sonra bile başlayabilmektedir.

3 ) İshal de tedavi nasıl sağlanır?

İshal olan insan fazla miktarda sıvı kaybettiğinden dolayı, tedavi sırasında öncelikli olarak kaybedilmiş olan sıvı ve elektrolitleri yerine koymaktır. Bu sebepten dolayı da, hastaya bazen ağız yolu ile bazen de serum aracılığı ile bol sıvı takviyesi uygulanır.

Hamilelik dönemi içerisinde fazla miktarda sıvı almak ve vücudun susuz (dehidrate) kalmamasını sağlamak, daha da önemlidir. Meydana gelen ishalin sebebini araştırmak amacı ile dışkı (gaita) ve kan tahlilleri yapılabilir. Uygulanan tahlillerde, enfeksiyon ajanı (bakteri) saptanması halinde, hamilelik dönemi içerisinde kullanılmasında sakınca olmayan, bebeğe zararı olmayacak uygun antibiyotikler ile tedavinin sağlanması amaçlanır. İshalin olmasına neden olan şey amip ise, anneye buna yönelik antibiyotik verilir. Aynı zamanda ishal hastalarına, özel ishal diyeti uygulanmalıdır.

4 ) Hamilelik açısından özel bir önemi olan ishal etkeni: Listeria

Pastörize edilmemiş olan sütlerden yapılmış peynirler aracılığı ile bulaşan bu bakteri, hamilelik dönemi içerisinde, bebekte ciddi problemlere sebep olmasın arağmen, bir çok durumda herhangi bir belirti vermemektedir. Bazı durumlarda gribal enfeksiyon belirtileri yapan, bazı zamanlarda ise uzun süre boyunca devam eden ishallere sebep olan bu bakteri toprakta, suda ve kanalizasyon sistemlerinde yaşar ve buradan da evcil ve vahşi hayvanlara, kuşlara, sineklere ve kabuklu deniz hayvanlarına bulaşır. Bakteriyi taşıyan hayvanın dışkısı aracılığı ile bulaşmış sebze ve meyvelerde, pastörize edilmemiş sütte, kırmızı ette, tavuk etinde, deniz ürünlerinde ve gerekli oranda işlenmemiş sütlerden elde edilen peynirlerde bulunan bakteriler, insanlarda listeria enfeksiyonuna sebep olabilmektedir. Yetişkin insanların yaklaşık %1 ile %5’inin dışkısında, bakterinin bulunduğu ön görülmektedir. Listeriadan korunmanın en iyi yolu, daha çok Fransızların tüketmiş olduğu Camembert türü peynirler ve diğer pastörize edilmemiş sütler ile elde edilen peynirlerin alınmasından uzak durulmasıdır.

5 ) Hamilelikte İshal Ortaya Çıktığında Nasıl Bir Yol izlenmelidir?

Bakterilerden kaynaklanan besin zehirlenmeleri neticesinde meydana gelen ishalin en temel tedavisi, bakterilerin dışkı ile atılması olduğundan dolayı ishalin kesilmesi için kullanılan ilaçlar sakıncalı olarak kabul edilmektedir.

Bunun yerine anne adayının ihtiyaç duyulması halinde serum şeklinde verilen sıvılar ile ve sindirim sistemini tahriş etmeyen besinler ile desteklenmesi ve ishalin geçmesinin beklenmesi en önemli tedavi yoludur.

Birçok ishal, bu tedaviye istenilen cevabı vererek, kramplar ve aşırı dışkılama ihtiyacı ortadan kalkar. Bebek böyle bir durumda, ishalden ve tedaviden hiçbir şekilde olumsuz etkilenmez.

Özellikle 1 günden daha fazla devam eden ishallerde ise, daha ciddi problemlere sebep olabilecek bakteriler veya parazitler söz konusu olabileceği için, gaita tahlili ve ihtiyaç duyulması halinde kültürü ve bulunan etkene yönelik uzun süreli tedavi daha uygun olacaktır.

Bazı durumlarda ise, ishal herhangi bir mikroorganizmaya bağlı olmaz. Bu durum tamamen başka tıbbi problemler ile alakalı görülür. Bir Dahiliye Uzmanı, lazım olan tahlilleri yaparak, sorumlu olan etkeni rahat bir şekilde tespit edecektir.

6 ) Dizanteri (Kanlı İshal) ve belirtileri

Kanlı ishal olarak da bilinen dizanteriye, amip (amipli dizanteri) veya shigella olarak ifade edilen bakteriyel enfeksiyon (basilli dizanteri) sebep olmaktadır. İshalde dışkı kanlı görülür ve yüksek ateş, bulantı kusma, şiddetli karın ağrısı eşlik eder. (Her kanlı ishal dizanteri değildir)

7 ) Dizanteri ne zaman ve nasıl bulaşır?

Dizanteriye, daha çok yaz aylarında rastlanır. Hijyen kurallarına dikkat edilmemesi, bulaşmada en önemli sebeptir. Sebze ve meyveler çok iyi bir şekilde temizlenerek yenmelidir. Başka insanlara yaklaşılması, dokunulması veya buna benzeyen durumlar ile bulaşmaz. Mikrop taşıyan besinlerden yani fekal-oral yol ile bulaşır.

8 ) Dizanterinin tedavisi nasıl olur?

Dizanterinin tedavisi sırasında, hamilelik ve bebek üzerinde herhangi bir yan etkisi bulunmayan antibiyotikler kullanılır. Aynı zamanda anne adayına veya kişi hamile değilse hastaya, bol miktarda sıvı uygulaması da yapılmaktadır.