Gebelik takibi sırasında annenin ve babanın en son duymak isteyeceği şey bebeklerinde gelişimsel bir bozukluk olabilme ihtimalidir. Ne yazık ki çocuk ürolojisi ile uğraşanların en sık gördüğü problem anne karnında bebeğin böbreklerindeki büyüme ya da diğer adıyla prenatal hidronefrozdur.Konuyla ilgili ayrıntıları yazımızda bulabilirsiniz

Gebelikte olan hormonal değişimlere bağlı bir miktar annede böbreklerde genişleme olması (maternal hidronefroz) normaldir ve hamilelerin çoğunda görülür buna fizyolojik hidronefroz denir. Genişleme sağ böbrekte daha sık görülür. Bu genişleme doğumdan sonra kısa sürede düzelse de nadiren düzelmesi 1-2 ay alabilir. Gebelikte böbreğe olan kan akımı %30-50 oranında artmıştır. Gebelikte böbrekte olan genişlemelerin çoğunda bir şikayet oluşmaz ve farkedilmez.

Gebelikte idrar yollarındaki darlıklara bağlı, enfeksiyonlara bağlı veya taşlara bağlı veya gebeliğin basısına bağlı olarak böbreklerde aşırı genişleme olması durumunda böğür ağrısı, karın ağrısı gibi şikayetler meydana gelebilir, bu duruma semptomatik hidronefroz denir. Ağrının akut döneminde bulantı, kusma, ateş gibi şikayetler de eşlik edebilir. Hidronefroz varlığında ayrıca böbreklere enfeksiyon yerleşmesi kolaylaşır.

Hidronefroz tanısı ultrason ile kolaylıkla konulabilir. Tedavisinde eğer aşırı miktarda genişmeme yoksa ve şikayet yaratmıyorsa sadece takip önerilir, doğumdan sonra kendiliğinden düzelmesi beklenir. Şiddetli ve hastada şikayetlere neden olan genişleme varlığında üroloji uzmanları tarafından üretere (idrar yollarına) double J kateter (ince tel şeklinde boru, stent) takılması uygulanır.
Annenin böbreğinde genişleme olması tek başına bir sezaryen gerekçesi yaratmaz genellikle, normal doğum da mümkündür. Normal dıoğum mu sezaryen mi kararı genişlemenin ve şikayetlerin derecesine, eşlik eden diğer obstetrik kriterlere göre verilir.

Voidign Sistogram ( İşeme esnasında çekilen flim): Postnatal USG’den sonra sıklıkla 2. sırada yapılan araştırmadır. Son dönemde kabul edilen görüş postnatal USG normal olsun olmasın her prenatal hidronefrozlu hastaya VCUG yapılması yönündedir. Çünkü iyi bir USG ciddi VUR’yü atlamamakla beraber düşük dereceli VUR’ler gözden kaçabilir. Hasta eğer yakından takip edilebiliyorsa, klinik seyrine göre zamanlama belirlenir. Kilo alması iyi olan, izlemde İYE geçirmeyen, USG takiplerinde 10 mm’in altında AP çapları olan ve ilerleme göstermeyen olgularda beklenebilir. Zamanlama olarak ilk 6 ay uygundur. Ancak gelişim kötü, İYE öyküsü mevcut, >10 mm’lik çaplar söz konusu ise işlem ilk bir ay içinde de yapılabilir. Özellikle PUV olasılığı doğumu takip eden ilk günlerde VCUG’nin çekilmesini zorunlu hale getirir.

Nükleer Tıp Çalışmaları: Mevcut darlıkların değerlendirilmesi (UPD ve UVD) amacıyla DTPA ve MAG-3 sıklıkla kullanılan araştırmalardır. Özellikle DTPA’nın ilk 3 ayda böbrek gelişimini tamamlamadığından yeterli bilgi vermezken, MAG-3 bu açıdan daha kullanışlıdır. Hem mevcut darlıkların değerlendirilmesinde, hem de böbrek parankiminin değerlendirilmesinde daha iyi sonuçlar verdiğinden özellikle ilk 3 ayda öncelikle tercih edilmelidir. Ayrıca DMSA da böbrek parankiminin değerlendirilmesinde kullanılır. Yapılan nükleer tıp çalışmalarında elde edilen differansiyel fonksiyonlar operasyon kararı içinde gereklidir. Bu konuda ayrıntılı bilgi üriner sistem darlıkları başlığı altında bulunabilir.