Türkiye’de artık bekâr kadınlar da gelecekte anne olabilmek için hamile kalabilme şansının yollarını arıyor. O yollardan biri de ‘yumurta dondurma’ işlemi. Sağlık Bakanlığı’nın 2014 yılında sadece kanser hastası kadınlar ile sınırlı tuttuğu yumurta dondurma işlemiyle ilgili yönetmeliği, artık evlenmemiş, hiç doğum yapmamış bekâr kadınları da kapsar hale getirildi. Uygulama, kamu güvencesiyle Üsküdar’daki Zeynep Kamil ve Zeytinburnu’ndaki Süleymaniye kadın doğum ve çocuk hastalıkları hastanelerinde başladı. Özel hastanelerde 10 bin lirayı bulan işlem kamu hastanelerinde yaklaşık 3 bin liraya yapılıyor. Kısa süre önce yenilenen Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin Tüp Bebek Merkezi’ne başvuran 30 kadın yumurtalarını dondurdu.

EVLİLİK VE YAŞ KRİTERİ YOK
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Tayfun Kutlu, “Uygulamayı talep eden hastalarımız için evlilik ve yaş kriteri yok. Önce hastanın yumurtalık fonksiyonlarını ölçüyoruz. Buna hak kazanan kişiler için 3 hekim onaylı rapor çıkartıyoruz. Hasta 12 gün süren bir ilaç tedavisi görüyor. Gelişen yumurtalar olgunlaştıktan sonra anestezi eşliğinde ulstrason uygulayarak topluyoruz. Kaliteli yumurtalar tüplere konulup -196 derecede saklanıyor. Yumurtalar maksimum 5 yıla kadar saklanabiliyor. Bu süreyi uzatmak için bakanlık onayı gerekiyor. Hastalar dondurma işlemini uzattıkları her yıl başına 375 lira ücret ödüyorlar” dedi.

The post 3 bin TL’ye yumurtalar devlet garantisinde first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

Yumurtlama her iki yumurtalıkta da olan bir olay olduğundan belli bir süre sonra her iki yumurtalıkta birden bu milimetrik kistlerin sayısı artar.

Folikül gelişimi yumurtalıkların yüzeye yakın kısmında olduğundan her adet döngüsünde sayısı artan bu “yarım” foliküller yumurtalığın yüzeye yakın kenarı boyunca dizilirler.

Yukarıdaki ultrasonografi resminde bir yumurtalıkta bariz bir PKO durumu gözlenmektedir. Resimde oval biçimdeki yumurtalık dokusunun dış yüzeyine yakın olarak dizilmiş siyah boşluklar yarım kalmış yumurtlamalar sonucunda oluşmuşlardır.

Foliküllerin Gelişimi Neden Durur?

PKO bir kısır döngü hastalığıdır. Herhangi bir nedenle yumurtlama sürecini bozan her olay, sonuçta yumurtalıklarda polikistik yapının gelişmesine neden olabilir.

Bu olay,

beyinde yer alan ve yumurtlama için ilk sinyalin verildiği hipotalamus bölgesinden dalgalanmalar şeklinde olan GnRH adı verilen hormonun salgısını bozan bir olay,

veya hipotalamus bölgesine komşu olan ve yumurtalıklara GnRH hormonundan sinyal aldıktan sonra LH ve FSH hormonu salgısı yaparak folikül geliştirme ve yumurtlama emri veren hipofiz bezini olumsuz etkileyen bir olay olabilir.

Hipotalamus ve hipofiz bölgelerindeki bu hormonların salgılarını bozan temel olaylar aşırı ruhsal stres, prolaktin hormonu yüksekliği, tiroid hormonları salgı bozukluklarıdır. PKO’da bu tür nedenler arka planda yer alırlar.

Direkt olarak yumurtalıkların içindeki hassas hormonal dengeye etki eden bir olay foliküllerin gelişimini oldukça olumsuz etkileyebilir ve PKO gelişimine neden olan en temel mekanizmalar bu bölgeyi etkilerler. Şeker hastalığı veya şeker hastalığına eğilim, böbreküstü bezlerinden aşırı miktarda androjen hormon (erkeklik hormonu) salgılanması gibi olaylar yumurtalıklardaki hormon dengesinin bozulmasına, buradan hipotalamus ve hipofiz bölgelerine bozuk sinyaller gitmesine ve böylece yumurtlamayı sağlayan temel hormonlar olan LH ve FSH hormonlarının salgılarının bozulmasına neden olabilirler.

Yumurtlama durakladıkça yumurtalıklardaki kist sayısı artar, kist sayısı arttıkça yumurtalıkların içindeki hassas hormonal dengeler daha da bozulur ve yumurtlama bozukluğu daha kronik hale gelir.

“Yarım folikül” sayısı arttıkça “bozuk sinyaller” artmaya devam eder ve yumurtlama daha da zorlaşır.

The post Polikistik Over Neden Olur? Sebebi Nedir? first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

PKOS lu bir kadında adetler düzensiz ya da hiç olmayabilir. Ultrasonografide çok sık rastlanan polikistik over (PKO) görünümü, büyüklükleri 8-10 mm yi geçmeyen, yumurtalıkların çevresinde yerleşim gösteren çok sayıda küçük kistleri içeren yumurtalıklar olup % 15-20 kadında görülmektedir.

pkos

PKOS ise ( %5-10) ultrasonografik PKO görüntüsü, yumurtlamanın olmaması ( anovulasyon) ve kronik hiperandrojenizm bulgularından en az iki tanesinin olması ile tanımlanmıştır. Ayrıca PKOS’lu kadınların hepsinde PKO görüntüsü yoktur.
PKOS’un nedeni bilinmemektedir. Birçok araştırmacı birden fazla faktörün rol aldığını düşünmektedir . Genetik bozukluk bu olası faktörlerden biridir. PKOS görülen kadınlarda anne yada kız kardeşte de PKOS görülme eğilimi bulunmaktadır. PKOS’un kalıtımsal olduğuna dair bir kanıt ise bulunmamaktadır.

PKOS semptomları adet siklusunu kontrol eden hormonlardaki dengesizlikler tarafından tetiklenmektedir. Temel androjen (erkeklik hormonu) testesterondur. Bu hormon tüm kadınlarda yumurtalıklar tarafından üretilir ve temel dişi hormonu olan estrojene dönüşür. PKOS lu kadınlarda, testesteron normalden fazla üretilir ve semptomlar bunun sonucu olarak ortaya çıkar. Ayrıca insülin hormonunun da bu olayda rol oynadığı düşünülmektedir.

İnsülin pankreas tarafından üretilen ve kandaki glukoz seviyesini düzenleyen bir hormondur. PKOS görülen birçok kadında insülin rezistansı olarak adlandırılan durum görülmektedir; vücudun dokuları insülinin etkisine direnir ve bunun sonucunda vücut daha fazla insülin üretmek zorunda kalır. Yüksek seviyedeki bu insülin yumurtalıkları da etkileyerek hormonal dengesizlik oluşmasına neden olur. Fazla insülin androjen üretimini arttırmaktadır. Normalin üzerinde androjen seviyeleri ise akne, kıllanma, kilo alımı ve yumurtlama problemlerine neden olabilmektedir. PKOS lu kadınların kilo almaya eğimli olmaları ve zor kilo vermelerinin nedeni de yine bu insülin metabolizmasındaki bozukluktur.

SIK GÖRÜLEN BELİRTİ VE ŞİKAYETLER

Düzensiz yumurtlama veya yumurtlama olmaması sonucunda adet olamama yada gecikmeli adet.
İnfertilite, tekrarlayan düşükler.
İstenmeyen tüylerde artış; kollarda, bacaklarda, karın ve sırt bölgesinde tüylenme artışı, renk koyulaşması ve kalınlaşma, erkek tipi saç dökülmesi
Yüz göğüs ve sırt bölgesinde ciltte yağlanma ve sivilce
Kilo problemleri; aşırı kilo, hızlı kilo alıp kilo vermede zorluk
Depresyon ve ruh hali değişiklikleri
Uyku apnesi, horlama
Yüksek kan basıncı
PKOS kadınları çeşitli şekillerde etkiler. Bazı kadınlarda bu şikayetlerin hiçbirisi görülmezken kimilerinde çoğu görülebilir. Bazılarında ise bunlara ilaveten başka bulgular da görülebilir.

PKOS lu kadınlarda, bir yumurtanın tam olarak olgunlaşması için gerekli tüm hormonlar üretilememektedir. Yumurtaların hiçbiri olgunlaşıp salınamadığı için yumurtlama gerçekleşemez ve progesteron hormonu üretilemez. Progesteron olmadığında adetler düzensiz olur ya da olmaz.

Polikistik overlerdeki kistler zararlı değildir, cerrahi müdahale gerekmez ve yumurtalık kanserine neden olmaz. Ancak, PKOS da görülen hormonal düzensizlikler hayatın ileri dönemlerinde kalp hastalıkları, diyabet ve rahim kanseri riskini arttırmaktadır. PKOS’lu kadınların % 50 sinden daha fazlasında 40 yaşından önce diyabet ya da bozulmuş glukoz toleransı görülmektedir. Bu durum kilolu kadınlarda daha sık görülmekteyken normal kilolularda da görülebilir.

PKOS’lu kadınların, LDL ( kötü kolesterol) seviyeleri yüksek, HDL ( iyi kolesterol) seviyeleri düşük, yüksek kan basıncı riski daha fazladır ve aynı yaşta diğer kadınlardan 4-7 kat daha fazla kalp krizi riski taşımaktadırlar.

Düzensiz menstruel siklus ve yumurtlamanın olmayışı kadında estrojen üretimini arttırırken progesteron üretimi olmaz. Progesteron, her ay periyodik olarak rahim iç tabakasının (endometrium) dökülmesine neden olur, progesteron olmadığında, rahim içi kalınlaşır ve yoğun kanama ya da düzensiz kanama olarak sonuçlanabilir. Zamanla bu durum hiperplazi ve kansere yol açabilir.

PKOS TANISI NASIL KONUR

PKOS’u tanımlamak için tek bir test yoktur. PKOS tanısı hastanın hikayesi ( ilk adet yaşı, adet düzeni, kanama süresi vb ), şikayetleri, fizik muayene, ultrason ve kan testleri ile konabilir. Aynı zamanda tansiyon ve kan şeker seviyesi de kontrol edilmelidir.

PKOS TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?

PKOS için kesin bir tedavi olmadığından, tedavi yöntemi semptomlara göre değişecektir.

YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİ: KİLO VERME, BESLENME VE EGZERSİZ

Semptomların birçoğu ve sağlık riskleri hiçbir medikal tedavi yöntemi kullanılmadan iyi beslenme, egzersiz ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile ortadan kaldırılabilmektedir.

Koruyucu önlemler özellikle aşırı kilolu bayanlarda, ailesinde diyabet ya da kalp hastalığı hikayesi olan kişilerde daha da önemlidir.

Sağlıklı beslenme ve egzersiz ile ideal kiloda kalmak PKOS tedavisinde ilk basamağı teşkil etmektedir. PKOS görülen birçok kadın fazla kilolu ya da obezdir. Bu durumda kilo verme ilk önerilen tedavidir. Günlük egzersiz insülin kullanımını düzenlemekte ve PKOS un bir çok semptomunu düzeltmektedir. İşlenmiş yiyecekler ve şeker ilaveli besinlerden uzak durulması, tahıllı ürünler, meyve, sebze ve yağsız et yiyerek kan şekerinin alçak seviyelerde tutulması ile vücudun insülin kullanımı ve hormon seviyeleri düzelecektir.

Kilo verme diyabet ve kalp hastalığı riskini azaltır ve genellikle adet siklusunu düzenleyerek medikal tedaviye gerek duyulmadan fertiliteyi artırır. Yapılan çalışmalar, % 5-10 luk kilo azalmasının bile, semptomlar da anlamlı düzelmeyi sağladığını göstermiştir. Kilo verme, hormonal dengesizliklerden dolayı PKOS görülen kadınlarda diğer kadınlara göre daha zordur. Hastaya sadece kilo vermesini söylemek yeterli değildir. Her kişinin besin gereksinimleri farklı olacağından bir diyetisyen en uygun yaklaşımı önerecektir.

Sigara içmemek de önemlidir çünkü sigara uzun dönem sağlık risklerini arttırmakta ve fertiliteyi olumsuz etkilemektedir.

İNSULİN DUYARLILIĞINI ARTTIRAN İLAÇLAR
Yapılan son çalışmalar, tip II diyabet tedavisinde kullanılan ilaçların PKOS tedavisinde de etkili olabildiğini göstermektedir. Metformin bu amaçla kullanılan ilaçlardan en umut vericisidir. Metformin, insülinin kan şeker seviye kontrolünü etkiler ve testesteron üretimini azaltır. Anormal kıllanmayı yavaşlatır, kullanımdan birkaç ay sonra yumurtlamayı düzeltebilir. Yeni yapılan çalışmalar, metformin in vücut kütlesinde azalma ve kolesterol seviyelerinde düzelme gibi başka pozitif etkileri olduğunu da göstermektedir.

DÜZENSİZ PERİYODLARI DÜZENLEMEK

Doğum kontrol hapları PKOS da düzenli periyod sağlamakta ve akne, hirsutizm gibi semptomları düzeltebilmektedir. Fakat altta yatan hormonal dengesizlik ortadan kalkmadığı için ilaç bırakıldığında semptomlar devam edecektir.

CİLT VE SAÇ PROBLEMLERİYLE BAŞA ÇIKMAK

Cilt ve saç problemlerini çözümleyebilmek için birçok kozmetik yaklaşım bulunmaktadır. Ciddi akne ve kıllanma problemi olan kadınlarda kombine düşük dozlu antiandrojen içeren oral kontraseptifler önerilebilir. Dirençli vakalarda daha yüksek dozlarda anti-androjen kullanılabilir. Anti androjenler hirsutizmi ve erkek tipi kelliği düzeltir ancak fertilite üzerine herhangi bir etkisi yoktur.

İlaçlarla semptomların azalması genellikle birkaç ay içinde olur. Bu ilaçlar kesin tedavi değildirler bu yüzden semptomlar ilaçları almayı kesince tekrar ortaya çıkabilmektedir.

FERTİLİTEYİ ARTTIRMAK

Üremeye yardımcı tedavilere başlamadan önce kadında ve erkekte olası diğer infertilite sebepleri de araştırılmalıdır. PKOS da problem genellikle yumurtlama olmamasıdır. Yumurtlamayı sağlayan tedavi yöntemleri ile bu sorun çözümlenebilmektedir.

Yumurtlama tedavisinde klomifen sitrat en sık kullanılan ilaç olup vakaların % 80 inde yumurtlamayı ve bunlarında % 60-70 inde gebelik elde etmeyi sağlamaktadır. Klomifene cevap vermeyen kadınlarda, gonadotropin olarak adlandırılan enjekte edilebilir ilaçlar kullanılmaktadır. Gebelik oranları % 50-70 arasında değişirken birkaç tedavi siklusu gerekebilmektedir.

Yumurtlamayı sağlayabilmenin diğer bir yolu laparoskopik ovaryan drilling adı verilen cerrahi bir yöntemdir. İlaç tedavisine dirençli olgularda başvurulan bu yöntem erkek hormonlarını azaltarak yumurtlamayı sağlayabilir. Gebelik oranları gonadotropin ile ovulasyon indüksiyonu yapılanlara benzer, ilave prosedür gerektirmez, maliyeti daha az ve minimal takip gerektirmektedir.

Diğer tedavi yöntemleri ile gebelik elde edilemezse tüp bebek yöntemi kullanılabilir. Tüp bebek , gebe kalmak için en iyi oranlara sahip olmasına karşın maliyetli bir yöntemdir.

Fertilite tedavisi, tüm bu yöntemleri değerlendirebilecek ve çoğul gebelik ve hiperstimulasyon gibi risklere karşı önlem alabilecek uzman bir merkez tarafından uygulanmalıdır.

The post POLİKİSTİK OVER SENDROMU (PCOS, PKOS) first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

Kist boyutu5 cm den küçük ve kanda ca-125 (bir tümör belirtecidir) seviyesi normal olan hastalar kısa bir süre kistin kaybolması için izlenebilir. İzlemde kist küçülmüyor veya ca-125 artıyorsa ameliyat düşünülür.
Kist her iki yumurtalıkta birden varsa yada takiplerde büyüme görülüyorsa, kistin özelliklerinde değişiklikler saptanırsa (internal ekolar, solid alanlar, papiller oluşumlar v.b) karın içinde sıvı oluşumu varsa veya ailede meme ve yumurtalık kanseri öyküsü varsa direkt ameliyat planlanmaktadır.

The post Menopoz Sonrası Yumurtalık Kistleri first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

Eğer yumurtalık herhangi bir nedenden dolayı bağ etrafında kısmen ya da tam olarak dönerse kan akımında azalma olur ya da tamamen durabilir. Bu duruma “over torsiyonu veya torsiyone over (yumurtalık dönmesi)” adı verilir.

Genelde kist ya da başka bir sebebe bağlı olarak büyümüş yumurtalıklarda ortaya çıkar. Nadiren tüp ve etrafındaki dokularda kasılmaya ya da varisleşmiş damarlara bağlı olarak normal boyutlarda ki yumurtalıklarda da görülebilir.

Over torsiyonu genelde tek taraflı daha çok sağ tarafta izlenmektedir. Acil durumların yaklaşık %2,5 u over torsiyon nedeni iledir.

Her yaş kadınlarda görülmekle birlikte olguların çoğu 30 yaşın altındadır. Gebe kadınlarda da görülebilir.

Over Torsiyonu Nedenleri
Nedeni saptamak her zaman mümkün olmamakla birlikte normalden büyük, ağır ve hareketli bir yumurtalık olması risk faktörüdür. Kistler özellikle dermoid kist ana nedenlerindendir. Yardımcı üreme tekniklerinde yumurtalıkların uyarılması sonucu da over torsiyonu açısından risk oluşur. Diğer risk faktörü de gebeliktir. Gebelikte büyüyen yumurtalıkların kendi etrafında dönme olasılıkları artar.

Over Torsiyonu Belirtileri
Ana belirtisi ani başlayan şiddetli tek taraflı ağrıdır. Torsiyonun şekline bağlı olarak periyodik azalmalar, artmalar olabilir. Saatler hatta günler içerisinde değişiklik gösterebilir. Bulantı, kusma %60-70, %90 tek taraflı ele gelen kitle tespit edilebilir.

Over Torsiyonu Tanısı
Over torsiyonları en sıklıkla; dış gebelik, rüptüre kist, adnexiel abse, hemorojik kist, akut apandisit, bağırsak tıkanıklıkları ile karışabilir.

USG de büyük bir kist görülmesi önemlidir. Dopler USG de dolaşımın etkilenme derecesine ve torsiyonun süresine bağlı olarak kan akımında azalma ya da kan akımı yokluğu görülür.

Kesin tanısı laparaskopi ile direkt gözlenerek konur.

Tedavi
Tedavisi cerrahidir. Ancak kısmi torsiyonlarda klinik bulgular kendiliğinden iyileşmeye başlayabilir, bu durumda hasta bir miktar sıvı ve antibiyotik desteği ile izlenebilir.

The post Over Kist Torsiyonu (Yumurtalık Kisti Dönmesi) first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

1 ) Yumurtalık kistinin patlaması nedir?

Yumurtalık (over) kistleri, gelişmeye başladıkça içerisinde bulunan sıvı da doğru orantılı olarak artar. Kistin gerginliğinin her geçen gün artması neticesinde de, kistin etrafında yırtılma veya patlama olarak ifade edilen durum meydana gelebilir. Bu duruma, over kist rüptürü ismi verilir.

2 ) Yumurtalık kistinin patlamasında görülen belirtiler nelerdir?

Yumurtalık kistinin patlaması her zaman için ciddi anlamda sorunlara sebep olmaz. Bazı durumlarda, küçük bir kist yırtılır ve hasta bunu herhangi bir şekilde fark etmez. Böylelikle de normal yaşantısına devam eder. Bazen de yırtılan (rüptüre olan) kist bölgesinden kanama meydana gelebilir. Bu kanama, bazı durumlarda bir müddet sonra kendi kendine durarak, herhangi bir soruna neden açmaz. Ancak, bazı durumlarda bu kanamanın durması pek mümkün olmaz ve karnın içerisine ciddi oranda kanama bulunduğundan dolayı, hastada ağrı, bayılma, göz kararması, şok gibi hayatı tehdit edecek derecelerde, durum ilerleyebilir. Böyle bir durumda da, acil ameliyata ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu sebepten dolayı, daha çok yumurtalık kistinin var olduğunu bilen bir hasta ağrı, göz kararması, baygınlık hissi, baş dönmesi gibi şikayetleri görünür görünmez bir an önce doktora gitmelidir. Kist rüptüre olmuş veya burkulmuş (torsiyon) olabilir.

Over kistleri bazı zamanlarda kendi kendine rüptüre olurken, bazı zamanlarda da cinsel ilişki esnasında veya başka günlük aktiviteleri yaparken rüptüre olurlar. Hasta şiddetli kasık veya karın ağrısı çeker. Ağrının dışında aynı zamanda bulantı, kusma gibi problemler de görülebilir.

Kistib karın içerisine fazla kanama yapması durumunda, halsizlilk, baş dönmesi, göz kararması, bayılma gibi problemler de meydana gelebilir. Bazı durumlarda kist rüptürü bulunduğu halde, karın içerisine kanama görülmez, yalnızca kist içerisindeki sıvı akar veya kanama olsa bile kısa sürede kendi kendine durur. Bu sayede de, hasta ağrı veya başka bir şikayet hissetmez.

3 ) Tanı Nasıl Yapılır?

Over kist rüptüründe tanı, muayene ve ultrason muayenesi şeklinde rahat bir şekilde konulmaktadır. Ultrason aracılığı ile patlamış bir şekilde görülen kiste ve çevresine akan sıvı veya kanlara rastlanabilir. Ciddi anlamda kanama görülen durumlarda, hastanın tansiyonu ve kan seviyeleri düşük olarak ölçülür. Karın ağrısına sebep olacak diğer hastalıklar ile ayırıcı tanısının yapılması önem teşkil etmektedir.

4 ) Tedavi Nasıl Yapılır?

Tedavide bazı durumlarda yalnızca gözlem ve hastaya destek tedavisi şeklinde olmaktadur. Kist ile alakalı olarak meydana gelen ağrı veya kanama, bir süre sonra kendi kendine geçerek, hasta normal haline gelecektir. Ancak bazı durumlarda kistin patlaması, karın içerisine ciddi oranda kanamanın meydana gelmesine neden olur. Bu sırada kanamanın durmaması veya hastayı şoka sokacak şekilde kötü duruma ilerlemesi halinde, destek tedavisi ve acilen kanamayı durdurmak için cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Ameliyat esnasında kistin kanayan bölgesinde meydana gelen kanamanın durdurulması, büyük bir çoğunluk ile mümkündür. Bazen kistin bulunduğu yumurtalığın tamamı ile alınmasına da ihtiyaç duyulabilmektedir. Ameliyat laparoskopik veya açık ameliyat şeklinde, hastanın durumuna göre gerçekleştirilir.

The post Yumurtalık Kistinin Patlaması (Over Kist Rüptürü) first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

Yumurtanın sperm tarafından aşılanması gerçekleşmemiş ise kalınlaşmış olan rahim içi katman bir miktar kanla birlikte vajinadan vücudu terk eder.

Sebebi tam olarak bilinmemekle beraber endometrium hücrelerinin rahim dışında herhangi bir bölgeye yerleşebilmesi (karın iç zarı üzerinde, rahim üzerinde, yumurtalıklar üzerinde) mümkün olmaktadır. Endometrium hücreleri rahim içinde gösterdikleri davranışı yerleştikleri bu bölgelerde de her ay tekrar ederler. Yani rahmin içinde yaptıkları gibi her ay kalınlaşır ve kanama ile dökülürler. Bu döküntüler bulundukları bölgenin etrafındaki dokuların arasında adezyonlara (yapışıklık) neden olurlar ki buna da endometriozis (çikolata kisti) adı verilir.

Endometriozis neye benzer?
Endometrium hücrelerinin overe (yumurtalık) yerleşmesi ve oluşan kanamaların yumurtalıkta birikerek oluşturdukları kistlere çikolata kisti (endometriozis) adı verilir. Kistin içinde biriken sıvının renginin genellikle koyu kahverengi olması ve görüntüsünün de çikolataya benzetilmesi nedeniyle bu ismi almıştır.

Çoğunlukla sol veya sağ yumurtalığın birinde, nadiren her ikisinde birden görülen bu kistler, yapıları itibariyle habis ya da kansere sebep olabilen kistler değildir. Sıklıkla 4–5 cm boyutunda görülen bu kistler, 10-15 cm’ye kadar ulaşabilmektedirler.

Aşağıdaki resimde endometriozis örneği görülmektedir

endometriosiz

Endometriozis belirtiler nedir?
Endometriozis (çikolata kisti) ya da endometrioma hastaları, şiddetli ağrı ile seyreden adet kanamalarından, cinsel münasebet sonrasında ağrıdan ve kronik pelvik ya da bel ağrılarından şikayet ederler. Endometriozise sebep olan mekanizma hakkında kesin bir bilgi bulunmadığından nedeninin kesin olarak ne olduğu da söylenememektedir. Bu açıdan “teoriler hastalığı” olarak değerlendirilen endometriomaların oluşumu hakkında en çok kabul gören teori, adet kanaması sırasında bir miktar kanın geriye doğru akması ve bu sırada adet kanının içinde bulunan endometrium hücrelerinin yumurtalığa tutunması sonucunda oluştuğudur.

Genel olarak endometriozis belirtilerini sayacak olursak:

Adetlerin sancılı geçmesi
İshal ve kabızlık durumu
İdrarda kan görülmesi
Cinsel ilişki sırasında ağrı
Bacaklarda ağrı olması
Karın ağrısı
Bel ağrısı
Sırt ağrısı
Kasıklarda kronik ağrı
Adet kanamasıyla birlikte görülen burun kanaması
Vücudun çeşitli yerinde morluklar görülmesi
Dışkıda kan görülmesi
Kısırlık
İdrar yaparken yanma durumu endometriozis belirtileridir.
Endometriozis (çikolata kisti) nasıl oluşur?
Endometriozis (çikolata kisti) hastalığının oluşumuna neden olarak genetik faktörlerin üzerinde daha fazla durulmaktadır. Çikolata kisti, üreme çağındaki kadınlarda görülen bir hastalıktır ve üreme çağındaki kadınlar arasındaki görülme sıklığı % 10’dur. Gebe kalamama sorunu yaşayan her 10 kadından 2-4’ünde (% 20-40) kısırlık sebebi endometriozis yani çikolata kistidir.

Şiddetli ağrı ile seyreden adet kanamaları, cinsel münasebet sonrasında ağrı ve kronik pelvik ya da bel ağrılarının ile belirti verdiği gibi hiçbir belirti göstermeden tesadüf eseri de saptanabilmektedir.

Kan testleri ve ultrasonografik değerlendirme ile saptanabilen endometriomanın tanısı kesin olarak, operasyonla çıkarılan kitlenin patalojik incelemesi sonucunda konulabilir. Özellikle jinekolojik (vajinal ultrason ya da transvajinal ultrason) ultrasondaki tipik görüntüsü ile kolayca tanınabilen endometriozis kistlerine konulan tanıların başarı oranı % 90’ın üzerindedir.

The post Endometrioma (Çikolata Kisti) first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

1 ) Hemorajik kist nedir?

Yumurtalıklada (overde) en çok karşılaşılan kist çeşitlerinden birisi, korpus (corpus) hemorajikum kistleridir. Bunlar yumurtlama dönemi içerisinde yumurtalıklarda follikül kisti veya korpus luteum içerisine kanamanın meydana gelmesi sebebinden dolayı oluşurlar. Korpus hemorajikum kanamalı cismi tabir etmektedir. İçerisine kanamanın gerçekleşmesinden dolayı, folikül kisti veya korpus luteum bir miktar büyür ve daha çok 4 cm ile 5 cm çapında olan, kırmızı mor renkte korpus hemorajikum kistleri ortaya çıkar.

2 ) Kistler nerede görülür? Ağrıya sebep olur mu?

Hemorajik kistler, daha çok sağ veya sol tek yumurtalıkta rastlanmaktadır. Çok nadir de olsa iki yumurtalıkta birden görüldüğü de olmuştur. Daha çok hamileliği sağlayabilmek amacı ile yumurtlama tedavisi gören kadınlarda, daha çok karşılaşılmaktadır. Kanama bozukluğu ve pıhtılaşma sorunu bulunan veya pıhtılaşmayı önleyici ilaç (toplum içerisinde kan sulandırıcı) kullanan kişilerde de rastlanmaktadır.

Kasık ağrısı veya cinsel ilişki esnasında meydana gelen ağrı gibi şikayetlere sebep olurlar.

3 ) Tedavi nasıl gerçekleşir?

Korpus hemorajikum kistleri, ultrason muayenesi esnasında rastlanan görüntüleri sayesinde, rahat bir şekilde tanınırlar. Bu kistler daha çok 4 cm ile 6 cm arasında çaplara sahip olan kistlerdir. Herorajik kistlerde, genel olarak herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan, yaklaşık 1 ile 2 ay içerisinde kendi kendine ortadan kaybolurlar. Nadir de olsa, rüptür (yırtılma, patlama) veya torsiyon (burkulma, dönme) sebebinden dolayı, karın bölgesinde kanama ve şiddetli ağrı sonucunda bazı durumlarda cerrahi müdahaleye kadar gidebilecek durumlara sebep olabilirler. Cerrahi müdahale, karın içerisine çok kanama olan acil durumlarda açık ameliyat tarzında gerçekleştirilebileceği gibi, bazı zamanlarda laparoskopik olarak da gerçekleştirilmesi mümkündür. Ameliyatta kistin temizlenmesi ile beraber meydana gelen kanama durdurulur. Nadiren kistin bulunduğu yumurtalığın tamamı ile alınması da gerekebilir.

5 ) Tedaviden sonra yeniden görülür mü?

Yeniden meydana gelme riski, her kistte olduğu gibi bunlarda da bulunmaktadır. Yumurtalık kanserine neden olabilecek veya başka bir kanser ile alakalı olan kistler değillerdir. Tamamı ile selim (benign) karakterli olan, yani iyi huylu kistlerdir.

The post Hemorajik Kist (Korpus Hemorajikum) first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

Folikül kistinin sebebi tam olarak bilinmese de adı geçen bazı teoriler vardır ve kronik pelvik iltihabı gibi overlere giden kan miktarının arttığı durumlarda, buna bağlı olarak foliküllere giden hormon oranının normalden fazla olması nedeni ile gelişebileceği düşünülmektedir.Yapılan deneylerde konjesyon olarak adlandırılan fazla kan akımının folikül hızını arttırdığı gösterilmiştir.

Diğer olası sebebi ise yüksek dozda gonadotropinlerin varlığında beyinden salgılanan ve overlerde yumurta hücresi gelişimini uyaran, hormonlar overlerin olması gerekenden, fazla uyarılması nedeni ile meydana çıkmalarıdır. Kısırlık tedavisi sırasında yumurtlamayı sağlayan, ilaçlar kullanan kadınlar da folikül kistleri daha fazla görülür. Ayrıca, yumurtalık çevresinde yapışıklıklar ve her hangi bir rahatsızlığa bağlı yumurtalık duvarlarının kalınlaşması yumurtlamayı engel olarak folikül kistlerine neden olabilir.
FOLİKÜL KİSTİ BELİRTİLERİ

Folikül kistlerinin çok fazla belirtileri olmayabilirken,patlaması veya kendi etrafında dönmesi ve akut batın tablosu yaratma olanağı çok fazla değildir. Bazı durumlarda östrojen hormonu salgılayarak adet düzensizliği gibi sorunlara yol açabilir. Çoğunlukla başka rahatsızlıklardan dolayı uygulanan ultrason görüntülerinde fark edilen folikül kistleri adet gecikmesi nedeni ile jinekoloğa baş vuran hastalarda fark edilir.

Folikül kisti tedavisi
Folikül kisti tedavisi

FOLİKÜL KİSTİ TEDAVİSİ

Folikül kistlerin de genelde tedaviye ihtiyaç duyulmaz iken, kendiliğinden kaybolurlar. Üreme dönemindeki kadınlarda rastlanan folikül kistleri 5’santimetreden küçük kistlerin takip altında tutulması gerekmektedir. Hasta bir ay sonra tekrar muayeneye istenir ve kistin bir iki adet (regl) dönemi sonrasında, kendiliğinden kaybolması beklenir. Bazı durumlarda kistin küçülmesi için doğum kontrol hapları verilmektedir.

Hastaya doğum kontrol hapı verilmesinin nedenibeyinden salgılanan ganadotropinleribaskı altına alarak overler üzerindeki uyarıyı ortadan kaldırmaktır. Verilen ilaç tedavisine rağmen, küçülme olmayan veya daha fazla büyüyen kistleri ameliyat ile çıkarmak gerekebilir. Folikül kistleri genellikle üreme dönemindeki genç kadınlarda veya kızlarda görülmesi nedeni ile ameliyat sırasında yumurtalıklara zarar vermeden sadece kistlerin çıkarılması ve dikkatli olunması gereklidir.

The post Folikül Kisti first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.

Aylık Adet Döngünüz
İki yumurtalıktan biri (her biri ceviz büyüklüğünde), adet döngünüz sırasında her ay bir yumurta üretir. Yumurta, yumurtalığın içindeki bir su kesesi içinde büyür. Adet döngünüzün yaklaşık 5’inci gününde öströjen hormonu rahim döşemesini, muhtemel bir gebelik için hazırlamak amacıyla, büyütüp kalınlaştırmak için uyarır. Yaklaşık 14’üncü günde yumurtalıktaki kese 2-2.5 cm çapa ulaşmıştır ve çatlayarak karnın içine toz zerresi büyüklüğündeki bir yumurta salınır. Buna yumurtlama denir.

Kadınlar yumurtlama zamanı civarında hamile kalabilirler. Yumurta, erkeğin spermi ile döllenebileceği yer olan rahme bağlı iki tüpten birine doğru hareketlenir. Yumurtlama sonrası içi boşalan kese korpus luteum halini alır ve sonraki adet kanamasına kadar sebat eder. Korpus luteum, rahim döşemesini büyüten hormonları üretir.

Yumurtalık Kisti Belirtileri
Yumurtalık kistlerinin çoğu küçüktür ve belirtilere neden olmaz. Bazıları kendiliğinden geçerler. Bazıları, burkulma, kanama ve patlama nedeniyle belirtilere neden olabilirler. Karında küt bir ağrıya veya ilişki sırasında ağrıya neden olabilirler.

Over kistleri kabaca; habis (malign, kötü huylu) ve selim (benign, iyi huylu) olarak ayrılabilirler. En sık görülen kistler iyi huylu olanlardır.

Yumurtalıklarda bir sorun oluştuğunda belirtiler diğer organlara göre daha azdır. Bu sebeple yumurtalık kistleri büyümelerine rağmen hiçbir belirti vermezler ve ancak rutin kontroller esnasında hekim fark edilirler. Yumurtalık kistleri 25 cm gibi büyük boyutlara ulaşsalar bile hastada karında şişkinlik dışında her hangi bir belirti oluşmayabilir.

Yumurtalık kistlerinin en sık belirtileri:

Adet düzensizlikleri (En sık verdikleri belirtidir) ,
Karında şişlik,
Karın veya kasık ağısı,
Sindirim sitemi bozuklukları (kabızlık, ağrılı dışkılama),
İdrar yolu şikayetleri: sık idrara çıkma gibi
Bazı kistler kanser olabilir. Yumurtalık kanseri riski yaşınız büyüdükçe artar. Yumurtalık kanserinin erken evrelerde sıklıkla hiç belirtisi olmamasına rağmen onun uyarı işaretlerinin farkında olmalısınız:

kotu huylu yumurtalık kisti ameliyatı

Yumurtalık kanseri belirtileri
Karnın büyümesi veya şişmesi
Geçmeyen bulantı veya mide yanması
İştah kaybı
Kasık ağrısı
Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz doktorunuza başvurun. Yumurtalık kistleri erken saptanırsa onların neden olduğu problemlerin birçoğu tedavi edilebilir.

Yumurtalık Kisti Teşhisi
Yumurtalık kistleri sıklıkla rutin bir muayene sırasında saptanırlar. Doktorunuz büyümüş bir yumurtalık saptadığında tanıyı doğrulamak için başka tetkikler isteyebilir:

Ultrason: Ses dalgaları kullanarak iç organların görüntüsünün çıkarılıp bunun ekrandan izlenebildiği bir işlem
Laparoskopi: Bir doktorun doğrudan vücudun içine bakmasına olanak tanıyan cerrahi bir işlemdir. Laparoskop (ince bir ışıklı teleskop) üreme organlarını gözlemek için karına yerleştirilir. Laparoskopi, kistinizi tedavi etmek için de kullanılabilir.
Kan testleri: Kandaki maddeleri ölçmek için tetkik yapılır ve tanıyı doğrulamaya yardımcı olur. Böyle bir tetkik, yumurtalık kanseri riskini saptamak için kullanılabilen CA 125’i ölçer.
Bu testlerin bazıları, tedaviyi planlamakta yardımcı olabilecek daha fazla bilgiyi sağlar. Bazıları, sadece yüksek problem riski varsa kullanılabilir.

Yumurtalık Kisti Çeşitleri
Yumurtalık kistleri çocuk doğurma çağındaki kadınlarda oldukça sık görülür. Çoğu kist, adet döngüsü sırasında değişen hormon seviyelerinden ve yumurtalıklardan yumurtaların üretilip salınmasından (yumurtlama) kaynaklanır. Bir kadın bir veya birçok kist geliştirebilir. Yumurtalık kistlerinin büyüklükleri değişkendir (bezelye kadar küçükten greyfurt kadar büyüğe).

Yumurtalık kistlerinin farklı tipleri vardır ve her tip çeşitli belirtilere neden olur. Tüm kistler kanayabilir, patlayabilir, burkulabilir ve ağrıya neden olabilir. Çoğu kist iyi huyludur (kanser değildir). Bununla birlikte, birkaç kist kötü huylu (kanserli) çıkabilir. Bu nedenle, tüm kistlerin doktorunuz tarafından kontrol edilmesi gerekir.

Fonksiyonel (İşlevsel) yumurtalık kisti
Fonksiyonel (işlevsel) kistler en sık görülen yumurtalık kisti çeşididir. Normal yumurtlama sürecinde değişen dokudan gelişir. İki tip işlevsel kist vardır, folikül (yumurta kesesi) kisti ve korpus luteum kisti. Bu kistlerin her ikisi de ya hiç şikayet vermez yada çok az şikayet verir. Bu kistler birkaç ay içinde kaybolurlar.

Dermoid kist
Dermoid kistler deri, kıl, yağ ve diş gibi farklı tiplerde dokulardan meydana gelirler. Her iki yumurtalıkta bulunabilirler. Dermoid kistler sıklıkla küçüktürler ve belirtilere neden olmayabilirler. Bununla birlikte, büyüyüp şikayet verebilirler.

Kistadenom yumurtalık kisti
Kistadenomlar, yumurtalıkların dış yüzeyindeki hücrelerden gelişen kistlerdir. Genellikle iyi huyludurlar fakat problem yaratabilirler. Kistadenomlar çok büyüyebilir ve karın organlarını tahriş edip ağrıya neden olabilirler.

Endometrioma (Çikolata Kisti)
Endometriomalar, rahim döşemesi dokusu yumurtalıklar içinde büyüdüğünde oluşan kistlerdir. Bu yüzden, bu doku hormonlardaki aylık değişikliklere yanıt verir. Doku her ay kanar ve bu da onun yumurtalıkta gittikçe büyüyen bir kist haline gelmesine neden olur. Endometrioma, “çikolata kisti” olarak da bilinir çünkü koyu, kırmızımsı-kahverengi kanla doludur.

Endometrioma, endometriozis olarak bilinen bir hastalığa bağlıdır. Özellikle adet kanaması veya cinsel ilişki sırasında ağrı vardır.

Çoğul yumurtalık kistleri
Düzenli olarak yumurtlamayan kadınlar çoğul kistler geliştirebilirler. Bu, yumurtalıkların büyüyüp birçok küçük kist içerdiği bir bozukluktur. Polikistik yumurtalık sendromu (PCOS) denen bir durumla bağlantılı olabilir. Bu durum, düzensiz adet kanamaları, kısırlık ve vücut tüylerinde artışa neden olur.

Yumurtalık Kisti Tedavisi
Kistiniz hiçbir belirti vermiyorsa doktorunuz onu sadece 1-2 ay izleyebilir. Çoğu fonksiyonel (işlevsel kist) bir veya iki ayda kendiliğinden geçer.

Kistiniz büyük ve şikayet veriyorsa doktorunuz hormon (doğum kontrol hapı) tedavisi veya ameliyat önerebilir. Tedavinin şekli birçok faktöre bağlıdır:

Kistin büyüklük ve tipi
Yaşınız
Şikayetleriniz
Çocuk sahibi olma isteğiniz
Yumurtalık kisti hormon tedavisi (doğum kontrol hapları)
Doktorunuz fonksiyonel (işlevsel) yumurtalık kistlerini tedavi etmek için doğum kontrol hapları reçete edebilir. Doğum kontrol haplarındaki hormonlar yumurtlamayı durdururlar. Bu yumurta keselerinin gelişmesini önler ve dolayısıyla yeni kistlerin oluşmasını durdurur. Doğum kontrol hapları, özellikle sigara içenler ve 35 yaşından büyükler için olmak üzere, her kadın için uygun olmayabilir. Doktorunuz, hormon tedavisinin sizin için uygun olup olmadığına karar vermenize yardımcı olacaktır.

Yumurtalık kisti ameliyatı
Doktorunuz kisti almak için ameliyat önerebilir. Hangi tip tedavinin sizin için en iyisi olduğuna o karar verecektir. Gerekli olan cerrahinin tipi ve büyüklüğü birçok faktöre bağlıdır. Bazen yumurtalık bırakılırken kist alınabilir (kistektomi denir). Bazı vakalarda yumurtalıkların biri veya her ikisinin alınması gerekebilir. Doktorunuz, ameliyat başlayana kadar hangi işlemin gerekli olduğunu bilemeyebilir.

The post YUMURTALIK (OVER) KİSTİ BELİRTİLERİ first appeared on Cool Kadın | Magazin Moda ve Kadına Dair Her Şey Öncü Kadın Portalı.