K\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131n ba\u015fl\u0131ca sebepleri asl\u0131nda evlilik yolunda veya evlilikler i\u00e7erisinde daha \u00e7ok rastlanm\u0131\u015f bir\u015feydir.Bay ve bayan birbirlerine anlay\u0131\u015f ve uyum g\u00f6stermiyolarsa k\u0131skan\u00e7l\u0131klar\u0131 zaten hi\u00e7bir zaman bitmeden devam eder.\u0130ki taraftan birinin anlay\u0131\u015fl\u0131 olmas\u0131 \u015fartt\u0131r.
\nK\u0131skan\u00e7l\u0131k nedir ve nas\u0131l olur? Bunu insandaki ruhsal olgunla\u015fma s\u00fcre\u00e7lerine at\u0131fla irdelemek istiyorum.<\/b><\/p>\n

Bay S ve Bayan E \u00e7ifti kar\u015f\u0131mda oturuyorlard\u0131. Benden e\u015f terapisi i\u00e7in randevu alm\u0131\u015flard\u0131. \u0130kisi de olduk\u00e7a depresif ve \u00e7\u00f6kk\u00fcn g\u00f6r\u00fcn\u00fcyordu. Onlar\u0131 buraya getiren sebebin ne oldu\u011funu sordu\u011fumda Bayan E tek kelimeyle cevap verdi. KISKAN\u00c7LIK! Bu kelime dudaklar\u0131ndan d\u00f6k\u00fcl\u00fcr d\u00f6k\u00fclmez de h\u0131\u00e7k\u0131ra h\u0131\u00e7k\u0131ra a\u011flamaya ba\u015flam\u0131\u015f ve konu\u015famam\u0131\u015ft\u0131.<\/p>\n

Onu bu hale getiren \u015fey, e\u015finin bitmek bilmeyen ve s\u0131n\u0131r tan\u0131mayan k\u0131skan\u00e7l\u0131k krizleriydi. Bayan E’nin ifadesine g\u00f6re Bay S, bana gelmi\u015f olmalar\u0131ndan bile rahats\u0131z olabilecek ve \u201cneden bayan bir psikolog bulmad\u0131n?\u201d diye bir kriz \u00e7\u0131karabilecek bir yap\u0131ya sahipti. Nitekim Bay S, bu ola\u011fan\u00fcst\u00fc k\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131 sayesinde, hem kendisinin hem de e\u015finin t\u00fckenme noktas\u0131na gelmesine vesile olmu\u015ftu. K\u0131skan\u00e7l\u0131k denilen \u015feyin, dozu iyi ayarlanmad\u0131\u011f\u0131nda, insan hayat\u0131n\u0131 nas\u0131l fel\u00e7 edebilece\u011fini bir kez daha m\u00fc\u015fahede etmi\u015f oldum.<\/p>\n

Peki k\u0131skan\u00e7l\u0131k nedir ve nas\u0131l olur? Bunu insandaki ruhsal olgunla\u015fma s\u00fcre\u00e7lerine at\u0131fla irdelemek istiyorum. Bir sabah otomobilinize binmek \u00fczere otoparka indi\u011finizde kom\u015funuzun ald\u0131\u011f\u0131 son model, pahal\u0131 otomobili g\u00f6rd\u00fcn\u00fcz. Sizinkinin yan\u0131nda olduk\u00e7a ihti\u015faml\u0131 duran bu otomobil sizde bir duygu tetikleyecektir. \u0130\u015fte bu otomobile hissedilen duygu, insan\u0131n ruhsal olgunluk seviyesinin turnusol ka\u011f\u0131d\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Bu duygular\u0131 ilkelden olguna bir spektrum \u00fczerinde d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrsek, en ilkel duygu haset duygusudur. Haset insan, g\u00fczelli\u011fin ba\u015fkas\u0131nda olmas\u0131na tahamm\u00fcl edemez. Hemen orac\u0131kta o otomobili tahrip etmek, \u00e7izmek ister.<\/p>\n

Haseti ge\u00e7ip bir basamak olgunla\u015fan ki\u015finin hissetti\u011fi duygu a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fckt\u00fcr. G\u00fczel, ancak ondaysa iyi ve g\u00fczeldir. Bu ki\u015fi otomobili tahrip etmez ama o otomobili ele ge\u00e7irmenin yollar\u0131n\u0131 arar.<\/p>\n

A\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc de a\u015fan birey, bir basamak daha olgun olan k\u0131skan\u00e7l\u0131k seviyesine gelir. Kom\u015funun otomobili g\u00fczeldir fakat daha g\u00fczeli onda olmal\u0131d\u0131r. Kom\u015funun otomobiline herhangi bir zarar vermez, ele ge\u00e7irmeye de \u00e7al\u0131\u015fmaz. Kendini gece g\u00fcnd\u00fcz \u00e7al\u0131\u015f\u0131p daha iyisini almak gibi bir amac\u0131n i\u00e7inde buluverir.<\/p>\n

K\u0131skan\u00e7l\u0131k duygusunu da a\u015fan birey, en olgun ruhsal geli\u015fim mertebesi olan \u201c\u015f\u00fckran\u201d duygusuna ula\u015f\u0131r. O art\u0131k \u201ckom\u015fum \u00e7al\u0131\u015fm\u0131\u015f, \u00e7abalam\u0131\u015f, kendine g\u00fczel bir otomobil alm\u0131\u015f, umar\u0131m g\u00fczel g\u00fcnlerde kullan\u0131r\u201d diyebilen, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n mutlulu\u011fuyla mutlu olabilen, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n huzurundan huzur bulan bir seviyeye gelmi\u015f demektir. Buraya \u00e7ok az insan gelebilmektedir.<\/p>\n

K\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131n spektrumdaki yerine dikkat edelim. Asl\u0131nda k\u0131skan\u00e7l\u0131k haset ve a\u00e7g\u00f6zl\u00fcl\u00fck duygusuyla k\u0131yaslanamayacak kadar sa\u011fl\u0131kl\u0131 g\u00f6r\u00fcnmektedir. Kald\u0131 ki; bug\u00fcn \u00fczerinde oturdu\u011fumuz medeniyet bir y\u00f6n\u00fcyle asl\u0131nda bir k\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131n sonucudur. \u00c7\u00fcnk\u00fc medeniyet dedi\u011fimiz \u015fey, hep \u201cdaha iyi\u201dyi ama\u00e7lamay\u0131 \u00f6ng\u00f6ren bir rekabetin \u00fcr\u00fcn\u00fcd\u00fcr. Rekabet dedi\u011fimiz \u015feyi tetikleyen ise k\u0131skan\u00e7l\u0131kt\u0131r. Buna bir de \u015f\u00fckran duygusuna \u00e7ok az insan\u0131n ula\u015fabildi\u011fi bilgisini eklersek, asl\u0131nda optimal bir k\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131n medeniyetin devam\u0131 i\u00e7in gerekli oldu\u011fu bile s\u00f6ylenebilir.\u00a0<\/p>\n

Rekabet duygusunun insanda olu\u015fmas\u0131, insan\u0131n zihinsel olarak \u00fc\u00e7l\u00fc ili\u015fkiler kurabilmesiyle ba\u015flamaktad\u0131r. Bebek, hayatla ilk anlaml\u0131 ili\u015fkisini kurdu\u011fu andan itibaren yakla\u015f\u0131k 3 ya\u015f\u0131na kadar hep ikili ili\u015fkiler kurmaktad\u0131r. Bebe\u011fin imge d\u00fcnyas\u0131nda, \u201cannem ve ben\u201d, \u201cbabam ve ben\u201d diye ikili ili\u015fki kal\u0131plar\u0131 vard\u0131r. Zihinsel kapasite yetmedi\u011fi i\u00e7in \u201cannem, babam ve ben\u201d diye bir \u00fc\u00e7l\u00fc sistemde d\u00fc\u015f\u00fcnemez. \u00dc\u00e7 ya\u015f civar\u0131nda ise bir zihinsel s\u0131\u00e7rama ile adeta bir level \u00fcste ge\u00e7ilir ve art\u0131k iki ki\u015fi ili\u015fki halindeyken zihinsel olarak, bu iki ki\u015finin ili\u015fkisinden bir \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fcn\u00fcn de etkilenmeye ba\u015flad\u0131\u011f\u0131na dair bir tasar\u0131m geli\u015fir. \u0130\u015fte rekabet duygusu k\u00f6kenlerini tam da buradan almaktad\u0131r.\u00a0<\/p>\n

Bizim anlad\u0131\u011f\u0131m\u0131z manada k\u0131skan\u00e7l\u0131\u011fa bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, yukar\u0131da s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz bir \u00fc\u00e7l\u00fc ili\u015fki d\u00f6ng\u00fcs\u00fc kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Bir k\u0131skanan vard\u0131r, bir k\u0131skan\u0131lan vard\u0131r, bir de rakip olarak g\u00f6r\u00fclen vard\u0131r. Peki acaba ne olmu\u015ftur da bu medeniyeti do\u011furan \u00fc\u00e7l\u00fc ili\u015fki d\u00f6ng\u00fcs\u00fc, bir canavara d\u00f6n\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ve patolojik boyutlara gelerek Bay S ve Bayan E’yi peri\u015fan halde bizim kar\u015f\u0131m\u0131za getirmi\u015ftir? \u015eimdi bunun \u00fczerinde biraz daha derinlemesine durmak istiyorum.\u00a0<\/p>\n

Bizim i\u00e7in bunu irdelememize yard\u0131mc\u0131 olacak birka\u00e7 can al\u0131c\u0131 soru vard\u0131r. K\u0131skanan ne hissetmektedir ve neyi k\u0131skanmaktad\u0131r? Burada elimizdeki en kesin bilgi, k\u0131skanan\u0131n k\u0131skand\u0131\u011f\u0131 \u015feyi kaybetmekten korkuyor olu\u015fudur. Yani ortada bir rakip vard\u0131r ve sevdi\u011finiz ve de\u011fer verdi\u011finiz bir \u015feyi ona kapt\u0131rma endi\u015feniz vard\u0131r. Burada \u00f6ne \u00e7\u0131kan detay \u015fudur: A\u015f\u0131r\u0131 k\u0131skan\u00e7l\u0131k problemi olan bireyler, genelde \u00f6zg\u00fcvenleri ve \u00f6zsayg\u0131lar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fck, rekabete dayanamayan ki\u015filerdir. Yani ortada \u2013ger\u00e7ek veya sanal- bir rakip varsa, en garantili yol, m\u00fccadele etmek yerine k\u0131skanmak ve k\u0131skan\u0131lan \u015feye esir muamelesi yapmakt\u0131r. Bunun sonucunda da her iki taraf, daha derin i\u00e7sel \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n tam da i\u00e7inde bulurlar kendilerini. Taraflar\u0131n birbirleriyle de \u00e7at\u0131\u015fmaya ba\u015flamalar\u0131 sonucu, her ikisinde de depresyon, panik bozukluk, tak\u0131nt\u0131lar ve muhtelif kayg\u0131 bozukluklar\u0131 geli\u015fme ihtimali olduk\u00e7a y\u00fcksektir.\u00a0<\/p>\n

K\u0131skanan ki\u015finin k\u0131skanma hikayesinin arkas\u0131nda nesnel bir hikayenin olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131n do\u011fru anla\u015f\u0131lmas\u0131 sorunun \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fcnde en \u00e7ok i\u015fimize yarayacak bilgilerden bir tanesidir. S\u00f6z gelimi Bay S ve Bayan E’nin hikayesinde hi\u00e7bir nesnel durum ya\u015fanmam\u0131\u015ft\u0131. F\u0131s\u0131lt\u0131yla yap\u0131lan bir telefon konu\u015fmas\u0131, bir \u00e7ok anlama gelebilecek bir mesaj ya da buna benzer herhangi bir bilgi k\u0131r\u0131nt\u0131s\u0131 yoktu. Yani Bay S asl\u0131nda kafas\u0131nda yaratt\u0131\u011f\u0131 sanal bir rakibe kar\u015f\u0131 canh\u0131ra\u015f bir \u015fekilde e\u015fini koruyordu. Bu k\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131n arkas\u0131nda hi\u00e7bir ya\u015fanm\u0131\u015fl\u0131\u011f\u0131n olmamas\u0131, \u015f\u00fcphesiz i\u015fimizi zorla\u015ft\u0131r\u0131yordu. B\u00f6yle bir hikayenin varl\u0131\u011f\u0131 elbette ki bize dedektiflik yapma g\u00f6revi vermiyor. Ama b\u00f6yle bir hikaye s\u00f6z konusu oldu\u011funda, bireylerin hangi yorum hatalar\u0131n\u0131 yapt\u0131klar\u0131n\u0131, hangi bilgi \u00e7arp\u0131tmalar\u0131n\u0131 kulland\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6rmeleri kolay olmaktad\u0131r.\u00a0<\/p>\n

Arka planda b\u00f6yle bir hikaye k\u0131r\u0131nt\u0131s\u0131n\u0131n olmamas\u0131, bizi sorunun daha derin katmanlarda oldu\u011fu bilgisine g\u00f6t\u00fcrmektedir. Ancak buraya ge\u00e7meden bir de k\u0131skan\u0131lan ki\u015finin ruh halini irdelemek istiyorum. B\u00f6yle bir a\u015f\u0131r\u0131 k\u0131skan\u0131lma durumu, hayat\u0131 o ki\u015fiye adeta zehir etmektedir. Kendisini s\u00fcrekli g\u00f6zetleniyormu\u015f gibi hissetmekte, her t\u00fcrl\u00fc ili\u015fkisini \u201cgereksiz\u201d bir dikkatle s\u00fcrd\u00fcrmektedir. S\u00fcrekli olarak e\u015fini aldatmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ona ispat etme gayretke\u015fli\u011fine d\u00fc\u015fen ki\u015fi; sonunda, t\u0131pk\u0131 Bayan E’de oldu\u011fu gibi depresyona girmektedir. Baz\u0131 durumlarda ise, bu durumdan s\u0131k\u0131lan ki\u015fi, bir s\u00fcre sonra mutlulu\u011fu ve huzuru d\u0131\u015far\u0131da aramaya ba\u015flamakta ve b\u00f6ylece kehanet kendini do\u011frulamaktad\u0131r. Arkas\u0131nda nesnel bir hikaye olsun veya olmas\u0131n, \u00f6ncelikle ki\u015finin bu duygusuna sayg\u0131 duyulmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

Ki\u015finin problemi \u00f6ncelikle bebeklik ya\u015fant\u0131lar\u0131nda, anne ve babayla kurulan ili\u015fkideki (psikolojide buna \u201cilk nesne ili\u015fkileri\u201d diyoruz) g\u00fcven eksikli\u011fidir. Ki\u015fi i\u00e7selle\u015ftirdi\u011fi ilk nesne ili\u015fkilerini hayat\u0131n her yerine ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Yap\u0131lacak i\u015f \u00f6ncelikle, ge\u00e7mi\u015fle bug\u00fcn aras\u0131ndaki bu duygu linklerini ki\u015fiye g\u00f6stermek ve bu linkleri nas\u0131l k\u0131raca\u011f\u0131yla ilgili stratejiler geli\u015ftirmektir.\u00a0<\/p>\n

Bir ba\u015fka \u00f6nemli detay da, ki\u015finin yine ilk nesne ili\u015fkilerinden getirdi\u011fi sevgi ve onay eksikli\u011fidir. Ki\u015fi, \u00f6tekilerde var olan bir miktar sevgiyi alabilmek i\u00e7in \u00e7\u0131lg\u0131nca bir \u00e7aba sarf etmekte ancak her seferinde ald\u0131\u011f\u0131 sevgi ona yetersiz gelmektedir.<\/p>\n

Bunun do\u011fal sonucu olarak da bu sevgiyi zorla, dayatmayla ve bask\u0131yla alaca\u011f\u0131na dair bir hatal\u0131 tasar\u0131m geli\u015fmektedir. Ki\u015fi, bu sevgiyi nas\u0131l alabilece\u011fiyle ilgili do\u011fru bir y\u00f6ntem kullanmaya te\u015fvik edildi\u011finde bu y\u00f6ntemi bulabildi\u011fi ve k\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131n pen\u00e7esinden kurtulabildi\u011fi m\u00fckerrer defalar m\u00fc\u015fahede etti\u011fimiz bir durumdur.\u00a0<\/p>\n

K\u0131skan\u00e7l\u0131kla ilgili bir \u00e7al\u0131\u015fma s\u00fcrd\u00fcr\u00fcl\u00fcrken, yaln\u0131zca k\u0131skanan tarafa odaklan\u0131lmamal\u0131d\u0131r. K\u0131skan\u0131lan ki\u015finin de sa\u011fduyulu ve anlay\u0131\u015fl\u0131 olmas\u0131 son derece \u00f6nemlidir. K\u0131skan\u0131lan taraf m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011funca \u015feffaf ve a\u00e7\u0131k olmal\u0131, e\u015fine g\u00fcvendi\u011fini her f\u0131rsatta g\u00f6stermelidir. Ancak bu her zaman m\u00fcmk\u00fcn olamamaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc genellikle k\u0131skan\u0131lan ki\u015fi, bu s\u00fcre\u00e7 i\u00e7erisinde bir t\u00fckenmi\u015fli\u011fin i\u00e7ine s\u00fcr\u00fcklenmekte ve ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 bu olumsuzluktan dolay\u0131 duygular\u0131n\u0131 kontrol etmekte zorlanmaktad\u0131r.<\/p>\n

Bu nedenle k\u0131skan\u00e7l\u0131\u011fa maruz kalan ki\u015fide \u00f6fke patlamalar\u0131 s\u0131kl\u0131kla kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kan bir durumdur. Sonu\u00e7 olarak k\u0131skan\u00e7l\u0131k, az\u0131 karar \u00e7o\u011fu zarar olan bir duygudur. Makul ve sa\u011fl\u0131kl\u0131 bir k\u0131skan\u00e7l\u0131k ili\u015fkiyi diri tutmak ad\u0131na \u00f6nemli bir g\u00f6revi yerine getirirken, makul \u00f6l\u00e7\u00fclerde olmayan\u0131 bireylerin ya\u015fam kalitesini fel\u00e7 edebilmektedir. Bu nedenle bir k\u0131skan\u00e7l\u0131k makul s\u0131n\u0131rlar\u0131n d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmaya ba\u015flad\u0131ysa ve taraflar bunu hissediyorsa, arkas\u0131nda nesnel bir ger\u00e7eklik olsun veya olmas\u0131n hayat kalitesini s\u0131f\u0131ra d\u00fc\u015f\u00fcrmesi beklenmeden mutlaka bir uzman yard\u0131m\u0131 al\u0131nmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

K\u0131skan\u00e7l\u0131\u011f\u0131n…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[135],"tags":[198,505,506],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/756"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=756"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/756\/revisions"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=756"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=756"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=756"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}