Medikal Onkoloji Uzman\u0131 Do\u00e7. Dr. Sezer Sa\u011flam, rektum kanseriyle ilgili sorular\u0131 cevapland\u0131rd\u0131.<\/b><\/p>\n

Hocam rektum kanseri nedir, bize bu kanser t\u00fcr\u00fc hakk\u0131nda bilgi verebilir misiniz?<\/strong><\/p>\n

Kal\u0131n ba\u011f\u0131rsa\u011f\u0131n makata yak\u0131n olan ilk 12 cm olan b\u00f6l\u00fcm\u00fcne rektum ad\u0131 verilir ve bu b\u00f6l\u00fcmden kaynaklanan k\u00f6t\u00fc huylu t\u00fcm\u00f6rlere rektum kanseri denir .35 ya\u015ftan itibaren s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 artmakla birlikte en s\u0131k 50 ya\u015ftan sonra rastlan\u0131r. Bat\u0131 d\u00fcnyas\u0131nda en s\u0131k rastlanan \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc kanser tipi ve \u00f6l\u00fcme yol a\u00e7an kanserler aras\u0131nda ikinci s\u0131radad\u0131r. \u00c7o\u011funlukla kal\u0131n ba\u011f\u0131rsakta meydana gelen adenomat\u00f6z poliplerden ortaya \u00e7\u0131kar. Kal\u0131n ba\u011f\u0131rsak kanseri her ya\u015fta g\u00f6r\u00fclmesine kar\u015f\u0131n, hastalar\u0131n yuzde 90’\u0131ndan fazlas\u0131, k\u0131rk ya\u015f ve \u00fczerindedir. Bu ya\u015ftan itibaren her on y\u0131lda risk yakla\u015f\u0131k iki kat\u0131na \u00e7\u0131kar. Ailesinde kal\u0131n ba\u011f\u0131rsak kanseri veya kal\u0131n ba\u011f\u0131rsak polipi bulunanlar ve \u00fclseratif kolit hastal\u0131\u011f\u0131 olanlarda risk artar.<\/p>\n

Rektum kanserinin belirtileri konusunda neler s\u00f6yleyebilirsiniz?<\/strong><\/p>\n

T\u00fcrk halk\u0131n\u0131n tuvalet ile ilgili sorunlar\u0131n\u0131 anlatmas\u0131ndaki zorluk nedeniyle ne yaz\u0131k ki sorunlar ge\u00e7 ifade edildi\u011finde te\u015fhis de ge\u00e7 konulmaktad\u0131r. Bu konudaki en \u00f6nemli\u00a0 belirti d\u0131\u015fk\u0131lama \u015feklindeki de\u011fi\u015fikliktir.. Biz buna\u00a0 \u201ctenesmus\u201d\u00a0 ad\u0131n\u0131 veriyoruz. Tenesmus tuvalete gidip rahatlayamamakt\u0131r. \u0130kinci en s\u0131k g\u00f6r\u00fclen bulgu ise makattan gelen k\u0131rm\u0131z\u0131 taze kand\u0131r. Bu da hastal\u0131\u011f\u0131n ilk belirtilerindendir. Bu iki belirtinin d\u0131\u015f\u0131nda \u00f6nemli bir belirtisi yoktur fakat ki\u015finin d\u0131\u015fk\u0131lama al\u0131\u015fkanl\u0131\u011f\u0131ndaki de\u011fi\u015fikli\u011fi fark etmesi uzun s\u00fcrebilmektedir.\u00a0 Kanama da T\u00fcrk halk\u0131nda ne yaz\u0131k ki iyiye yorumlan\u0131yor. \u201cMayas\u0131l\u201ddand\u0131r, (hemoroid) deniliyor. Bundan dolay\u0131 tan\u0131 a\u015famas\u0131nda b\u00fcy\u00fck bir gecikme ya\u015fan\u0131yor. T\u00fcrkiye’de ne yaz\u0131k ki\u00a0 rektum kanserlerinde hastalar hekime ula\u015ft\u0131\u011f\u0131nda hastal\u0131k ilerlemi\u015f bir a\u015famada oluyorlar. T\u00fcrkiye y\u0131ll\u0131k olarak 4 bin civar\u0131nda yeni vaka vard\u0131r.<\/p>\n

Bu hastal\u0131kta erken te\u015fhisin \u00f6nemi nedir? Erken te\u015fhis hastalar i\u00e7in ne gibi fayda sa\u011fl\u0131yor?<\/strong><\/p>\n

\u00a0Erken te\u015fhis hayat kurtar\u0131yor diyebiliriz. Hastal\u0131k erken evrede saptand\u0131\u011f\u0131 zaman ameliyat \u00f6ncesi radyoterapiye ve kemoterapiye gerek duyulmamaktad\u0131r. Bu a\u015famada erken hastal\u0131kta son derece b\u00fcy\u00fck \u00f6nem ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Fakat daha \u00f6nce de ifade etti\u011fim nedenlerden \u00f6t\u00fcr\u00fc bu T\u00fcrkiye’de hastalar\u0131m\u0131z erken evrede bize ula\u015fmalar\u0131 zor olmaktad\u0131r. Hastal\u0131\u011f\u0131 erken evrede yakalamak i\u00e7in \u015fu an D\u00fcnya Sa\u011fl\u0131k \u00d6rg\u00fct\u00fc’n\u00fcn de onay verdi\u011fi \u015fekilde 40 ya\u015f\u0131ndan itibaren kolonoskopi ve gastroskopi standart olarak \u00f6neriliyor. Erkent te\u015fhis i\u00e7in yap\u0131lacak en iyi \u015fey bu. Di\u011fer \u00f6nemli bir \u015fey bir kanama an\u0131nda rektoskopi ve kolonoskopi\u00a0 yapt\u0131rmal\u0131, konuyu geciktirmemeliyiz. Erken d\u00f6nemde tan\u0131 koyulan kanserlerde iyile\u015fme oran\u0131 yuzde 80-90 aras\u0131ndad\u0131r. \u0130yi huylu poliplerin, yani et par\u00e7alar\u0131n\u0131n zamanla kanserle\u015fmesiyle olu\u015fan kal\u0131n ba\u011f\u0131rsak kanserinin \u00f6nlenmesi i\u00e7in, poliplerin kanserle\u015fmeden tan\u0131nmas\u0131 ve cerrahi y\u00f6ntemlerle \u00e7\u0131kar\u0131lmas\u0131 gerekmektedir.<\/p>\n

Hastal\u0131\u011f\u0131nda tedavi edilmedi\u011fi durumlarda hastan\u0131n ya\u015fayaca\u011f\u0131 s\u0131k\u0131nt\u0131lar konusunda neler s\u00f6yleyebiliriz?<\/strong><\/p>\n

Hastal\u0131\u011f\u0131n tedavi edilmedi\u011fi durumlarda hastal\u0131\u011f\u0131n ba\u015fka organlara s\u0131\u00e7ramas\u0131 y\u00fczde y\u00fcze yak\u0131nd\u0131r. Buna ek olarak acil ameliyatlar g\u00fcndeme gelir. Acil ameliyatlar her zaman i\u00e7in normal ameliyatlara oranla g\u00f6re s\u0131k\u0131nt\u0131l\u0131d\u0131r ve kalite anlam\u0131nda daha d\u00fc\u015f\u00fck oranlara sahiptir. Acil ameliyatlar, normal ameliyatlara nispetle daha ba\u015far\u0131s\u0131z olaca\u011f\u0131ndan ba\u015far\u0131s\u0131z ge\u00e7en bir cerrahi m\u00fcdahale hastan\u0131n \u00f6mr\u00fcn\u00fc k\u0131satlmaktad\u0131r. O nedenle tedavi edilmemesi doktora ba\u015fvurulmamas\u0131 halinde hastalar\u0131n y\u00fczde seksen be\u015finde karaci\u011ferde metaztaz g\u00f6r\u00fcnmektedir.<\/p>\n

T\u00fcrkiye’de bu hastal\u0131\u011f\u0131n \u00e7ok fazla bilinmemesinin nedeni nedir? \u0130nsanlar bu hastal\u0131k konusunda neden bilgi sahibi de\u011filler?<\/strong><\/p>\n

Bu ne yaz\u0131k ki bizim genel k\u00fclt\u00fcr\u00fcm\u00fczden ve konu\u015fulmamas\u0131ndan kaynaklan\u0131yor. Makatla ilgili sorunlar bizde konu\u015fulmuyor ay\u0131p adlediliyor. Bunun d\u0131\u015f\u0131nda pek \u00e7ok sorun mayas\u0131la ba\u011flan\u0131yor.\u00a0 Bu konudaki ana sorunumuz konu\u015fma k\u00fclt\u00fcr\u00fcm\u00fcz\u00fcn geli\u015fkin olmamas\u0131d\u0131r. Kendimizde hissetti\u011fimiz eksiklik nedeniyle konu\u015fmamay\u0131 tercih ediyoruz. Asl\u0131nda bu hastal\u0131\u011f\u0131n g\u00f6r\u00fclme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 da zannetti\u011fimiz kadar az da de\u011fildir.<\/p>\n

Bu hastal\u0131\u011f\u0131n ya\u015fa ba\u011fl\u0131 olarak g\u00f6r\u00fclme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 nedir? Yani rektum kanseri hangi ya\u015f grubundaki insanlar i\u00e7in tehlike arz ediyor?<\/strong><\/p>\n

Kolon ve rektum kanserlerinde \u00e7o\u011fu kanserde oldu\u011fu gibi 50 ya\u015f \u00fcst\u00fc risk ba\u015flar ve 40 ya\u015f alt\u0131 risk azd\u0131r. 40 ya\u015f alt\u0131 hastalar\u0131n oran y\u00fczde 5 ile y\u00fczde 7 aras\u0131ndad\u0131r.\u00a0 \u00d6rne\u011fin mide kanserinde 60 ve 65 ya\u015f\u0131nda \u00fcst\u00fc kimseler b\u00fcy\u00fck riskli grubu te\u015fkil eder.<\/p>\n

Rektum kanserine neden olan etmenler nelerdir? \u0130nsanlar neden rektum kanserine yakalan\u0131rlar?<\/strong><\/p>\n

D\u00fcnya Sa\u011fl\u0131k \u00d6rg\u00fct\u00fc’n\u00fcn \u00f6nerdi\u011fi beslenme bi\u00e7imi d\u0131\u015f\u0131nda beslenmek hastal\u0131\u011fa sebep oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcl\u00fcyor. Ama g\u0131da konusunda b\u00fcy\u00fck yol al\u0131nd\u0131. \u00d6zellikle margarin tarz\u0131 dedi\u011fimiz sanayi tipi doyurulmu\u015f ya\u011flar\u0131n kullan\u0131lmas\u0131n\u0131n katk\u0131s\u0131 oldu\u011fu s\u00f6yleniyor.\u00a0 \u0130kinci \u00f6nemli fakt\u00f6r ise sigaran\u0131n kullan\u0131m\u0131d\u0131r. Burada bir etken tek ba\u015f\u0131na sebep olmayabilir ama birka\u00e7 etken bir araya geldi\u011finde sorun ortaya \u00e7\u0131kabilir. Genetik\u00a0 de hemen hemen b\u00fct\u00fcn kanserler i\u00e7in en \u00f6nemli risktir.\u00a0 E\u011fer bir t\u00fcm\u00f6r 50 ya\u015f alt\u0131nda birinde varsa birinci derece yak\u0131n\u0131n da normal tarama ya\u015f\u0131ndan 10 ya\u015f\u00a0 daha alt ya\u015fta taranmas\u0131 gerekiyor. Onun d\u0131\u015f\u0131nda antioksidan g\u0131dalar\u0131n al\u0131nmamas\u0131 yani \u00e7i\u011f meyve ve sebzelerin t\u00fcketilmemesi hastal\u0131\u011fa katk\u0131 verdi\u011fi s\u00f6yleniyor. Fazla k\u0131rm\u0131z\u0131 et t\u00fcketiminin de rektum kanserine do\u011frudan katk\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 biliniyor. Bir de etin pi\u015firili\u015f bi\u00e7imi son derece \u00f6nemli. \u00d6zellikle yanm\u0131\u015f, k\u00f6m\u00fcrle\u015fmi\u015f eti fazla t\u00fcketti\u011finiz zaman rektum ve kolon kanserine yatk\u0131nl\u0131k artmaktad\u0131r.<\/p>\n

Rektum kanserinin g\u00f6r\u00fclme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131nda d\u00fcnya ile T\u00fcrkiye aras\u0131nda bir fark var m\u0131?<\/strong><\/p>\n

Bizde endoskopik y\u00f6ntemlerin geli\u015fmesi ve yayg\u0131nla\u015fmas\u0131 son 20 y\u0131lda olduk\u00e7a iyi bir mesafe kat etti o nedenle de tan\u0131 konma oran\u0131nda art\u0131\u015f meydana geldi. \u00d6nceden tan\u0131 konulam\u0131yordu. Biz \u201cinsidans\u201d\u00a0 dedi\u011fimiz yani rektum kanserini y\u0131ll\u0131k ger\u00e7ek g\u00f6r\u00fclme oran\u0131n\u0131 bu \u015fekilde ula\u015ft\u0131k. Kanser olmak i\u00e7in en b\u00fcy\u00fck etken ya\u015f. Ya\u015f hususunda da biz T\u00fcrkiye olarak hala avantajl\u0131 konumday\u0131z.\u00a0 T\u00dc\u0130K’in verdi\u011fi istatistiklere g\u00f6re T\u00fcrkiye’nin ortalama ya\u015f\u0131 bug\u00fcn 30’dur. \u0130ngiltere, Almanya, Fransa, Japonya gibi \u00fclkelerde bu ortalama 40 ile 45 aras\u0131nda de\u011fi\u015fir. Bir Bat\u0131 Avrupa ve Amerika’ya g\u00f6re rektum kanseri biz de daha az g\u00f6r\u00fcl\u00fcyor ama n\u00fcfusumuzun\u00a0 da ya\u015fland\u0131\u011f\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda rektum kanserinin g\u00f6r\u00fclme olas\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131n 3 kat\u0131na \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yleyebiliriz.<\/p>\n

Ameliyat sonras\u0131nda hastalar tamamen hastal\u0131klar\u0131ndan kurtulabiliyorlar m\u0131?<\/strong><\/p>\n

Ameliyat sonras\u0131nda n\u00fcks, b\u00f6lgesel n\u00fcks y\u00fcksek oluyor. Bunu \u00f6nlemek i\u00e7in d\u00fcnyada \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015fma yap\u0131ld\u0131.Bizde bu konu ile ilgili \u0130stanbul R-01 adl\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 bilimsel olarak yay\u0131nlad\u0131k. Ameliyat \u00f6ncesi mutlaka kemoterapi ve radyoterapinin birlikte olmas\u0131 gerekiyor. Burada iki unsur var, bir doktorlar\u0131n dikkat etti\u011fi di\u011feri de hastalar\u0131n dikkat etti\u011fi unsur. Hastalar, makat\u0131n\u0131n yani b\u00fczgecinin kurtar\u0131lmas\u0131n\u0131 istiyorlar. Bu anlamda ameliyat \u00f6ncesi tedavi iki \u00fc\u00e7 kat fayda sa\u011fl\u0131yor. Biz hekimler ise makat\u0131n kurtar\u0131lmas\u0131nda ziyade hastal\u0131\u011f\u0131n n\u00fcks\u00fc konusunu \u00f6nemsiyoruz. Yani hastal\u0131\u011f\u0131n n\u00fcks etmesini istemiyoruz.\u00a0 O zaman tedavi biraz daha zorla\u015fabiliyor. Ameliyat \u00f6ncesi tedavi hem hastalar\u0131 memnun ediyor<\/p>\n

D\u0131\u015fk\u0131lama yolunun karna a\u00e7\u0131lmas\u0131 dedi\u011fimiz kolostomiyi azalt\u0131yor hem de hastal\u0131\u011f\u0131n tekrar\u0131n\u0131n ciddi \u015fekilde azaltarak doktorlar\u0131 memnun ediyor. E\u011fer ameliyat \u00f6ncesi tedavi olursa hastal\u0131\u011f\u0131n b\u00f6lgesel n\u00fcks\u00fc y\u00fczde 10’un alt\u0131nda, olmaz ise y\u00fczde 25-40 civar\u0131nda\u00a0 oluyor. Onun i\u00e7in ameliyat \u00f6ncesi kemoterapi ve radyoterapi hayat kurtar\u0131yor.<\/p>\n

Ameliyat\u0131n ertesinde ki\u015finin normal hayat\u0131na d\u00f6nmesi ne kadar s\u00fcre al\u0131yor?<\/strong><\/p>\n

Ameliyat teknikleri son y\u0131llarda \u00e7ok geli\u015fti. Hastalar ilk hafta i\u00e7inde taburcu oluyorlar ve kapal\u0131 ameliyat dedi\u011fimiz laporoskopik ameliyat bug\u00fcn rektum kanserlerinde de kullan\u0131labiliyor. O nedenle de ameliyat, doktor ve hasta konforu olduk\u00e7a iyi bir seviyeye gelmi\u015f durumda.
Son olarak rektum kanserinden korunmak i\u00e7in insanlara gerek beslenme anlam\u0131nda gerekse kontrol anlam\u0131nda neler \u00f6neriyorsunuz?
Rektum kanserinden sadece g\u0131da ilgili korunma yetmiyor. Zeytinya\u011fl\u0131 Akdeniz diyeti yapmam\u0131z laz\u0131m. K\u0131rm\u0131z\u0131 eti uygun bir \u015fekilde pi\u015firmemiz gerekiyor. G\u00fcnl\u00fck 5 kilometre y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f aktivitesinin kanser riskini azaltt\u0131\u011f\u0131 biliniyor. Bunlar da yetmeyebilir. 40 ya\u015f\u0131ndan itibaren kolonoskopi ve gastroskopinin 10 y\u0131lda bir yap\u0131lmas\u0131 gerekiyor.\u00a0<\/p>\n

<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Medikal…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1233,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[33,801,802,803],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1232"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1232"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1232\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1233"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1232"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1232"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1232"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}