Amerika\u2019da ilk kez \u00a0bilim adamlar\u0131, bebeklerin kal\u0131tsal hastal\u0131klara yakalanmalar\u0131n\u0131 \u00f6nlemeye do\u011fru\u00a0tart\u0131\u015fmal\u0131 bir ad\u0131m atarak, insan embriyosunun genlerini d\u00fczenlediler.<\/p>\n

Deney yaln\u0131zca bir bilim al\u0131\u015ft\u0131rmas\u0131yd\u0131\u00a0\u2014 haberi ilk yay\u0131mlayan MIT Teknoloji Dergisine g\u00f6re, embriyolar\u0131n bir ka\u00e7 g\u00fcnden daha fazla geli\u015fmesine izin yoktu ve asla bir rahime yerle\u015ftirilme niyetinde de\u011fillerdi.<\/p>\n

Per\u015fembe g\u00fcn\u00fc Oregon Sa\u011fl\u0131k ve Bilim \u00dcniversitesinde ki yetkililer, deneyin orada ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini do\u011frulad\u0131lar ve \u00a0sonu\u00e7lar\u0131n yak\u0131nda bir dergide yay\u0131mlanaca\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylediler. Amerika\u2019da bu gibi deneylerin ilki oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcl\u00fcyor. Daha \u00f6nce buna benzer deneyler \u00c7in\u2019den duyurulmu\u015ftu. Deneylerde ka\u00e7 embriyonun yarat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ve d\u00fczenlendi\u011fi hen\u00fcz a\u00e7\u0131klanmad\u0131.<\/p>\n

S\u00f6ylentilere bak\u0131l\u0131rsa Oregon bilim adamlar\u0131, DNA\u2019n\u0131n belirli b\u00f6l\u00fcmlerinin bozulmas\u0131na ve de\u011fi\u015ftirilmesine imkan tan\u0131yan\u00a0CRISPR ad\u0131 verilen bir teknik kullanm\u0131\u015f. DNA\u2019y\u0131 kesip yap\u0131\u015ft\u0131rmak i\u00e7in molek\u00fcler makaslardan yard\u0131m almaya benziyor ve istenilen de\u011fi\u015fikliklerin tam olarak nerede yer alaca\u011f\u0131n\u0131 ve istenildi\u011fi gibi olup olmayaca\u011f\u0131n\u0131 garanti etmeyen baz\u0131 gen terapilerinden \u00e7ok daha kesin sonu\u00e7lar do\u011furuyor. Gen d\u00fczenleme ile, \u201cgerm-hatt\u0131\u201d olarak adland\u0131r\u0131lan de\u011fi\u015fiklikler kal\u0131c\u0131 ve yavrulara aktar\u0131labiliyor.<\/p>\n

Yakla\u015f\u0131m, bir \u00e7ok genetik hastal\u0131ktan ka\u00e7\u0131nabilmek i\u00e7in b\u00fcy\u00fck bir potansiyel bar\u0131nd\u0131r\u0131yor, ancak arzu edilen \u00f6zellikler \u00fcretmek gibi do\u011fru olmayan ama\u00e7lar i\u00e7in kullan\u0131l\u0131rsa \u201ctasar\u0131mc\u0131 bebekleri\u201d yaratabilece\u011fi korkusuna yol a\u00e7t\u0131.<\/p>\n

Ge\u00e7ti\u011fimiz y\u0131l Britanya, \u00fclkenin baz\u0131 bilim adamlar\u0131n\u0131n insan geli\u015fimini daha iyi anlayabilmek i\u00e7in embriyolar\u0131 d\u00fczenleyebile\u011fini s\u00f6yledi.<\/p>\n

Bu y\u0131l\u0131n ba\u015flar\u0131nda ise Amerika\u2019da, Ulusal Bilim Akademisi ve Ulusal T\u0131p Akademisi, bir raporda embriyolar\u0131n genlerini de\u011fi\u015ftirmenin kat\u0131 kriterler alt\u0131nda ve hastal\u0131klar\u0131 \u00f6nleme amac\u0131yla yap\u0131l\u0131rsa iyi olabilece\u011fini belirtti.<\/p>\n

Wisconsin-Madison \u00dcniversitesi bioetik uzman\u0131 R. Alto Charo, Oregon\u2019un \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131yla ilgili \u201cBu, raporda tart\u0131\u015f\u0131lan \u00e7e\u015fitte bir ara\u015ft\u0131rma,\u201d dedi.\u00a0R. Alto Charo, Ulusal Akademiler Panelinin yard\u0131mc\u0131 lideriydi ancak bu per\u015fembe ara\u015ft\u0131rman\u0131n lehine yorumda bulunmad\u0131.<\/p>\n

\u201cBu bizlere, gemn-hatt\u0131 de\u011fi\u015fimlerinin nas\u0131l kesin ve g\u00fcvenli olarak yap\u0131labilece\u011fini anlamam\u0131zda yard\u0131mc\u0131 olacak,\u00a0tamamen laboratuvar esasl\u0131 inan\u0131lmaz derecede de\u011ferli bir \u00e7al\u0131\u015fmayd\u0131.Fakat yaln\u0131zca bir ilk ad\u0131m,\u201d dedi.<\/p>\n

Ger\u00e7ekle\u015fip ger\u00e7ekle\u015fmemesi gerekti\u011fi ad\u0131na, \u201cBunu deneyerek hamile kalma konusunda Amerika\u2019da d\u00fczenleyici\u00a0bariyerlerimiz var. Halk\u0131n bir hayli zaman\u0131 var,\u201ddiye yorum yapt\u0131. Kurultay taraf\u0131ndan koyulan s\u0131n\u0131rlar sebebiyle \u201cHamilelik ama\u00e7lanan herhangi bir deney FDA onay\u0131na ihtiya\u00e7 duyar ve kurulu\u015f \u015fu anda b\u00f6yle bir iste\u011fi de\u011ferlendirmeye bile izinli de\u011fil,\u201d dedi.<\/p>\n

\u00d6ne \u00e7\u0131kan bir genetik uzaman\u0131 ve La Jolla, Kaliforniya\u2019da bulunan Scripps\u00a0D\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcmsel Bilim Enstit\u00fcs\u00fc y\u00f6neticisi Dr. Erick Topol embriyo gen d\u00fczenlemesini,\u201ddurdurulamaz, ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz bilim ve bu yap\u0131labilir oldu\u011funun kan\u0131t\u0131\u201d olarak tan\u0131mlad\u0131.<\/p>\n

\u015euan Amerika\u2019da \u00e7e\u015fitli hastal\u0131klara sahip insanlar\u0131 tedavi edebilmek i\u00e7in genleri d\u00fczenlenmi\u015f h\u00fccreler kullan\u0131larak yap\u0131lan deneyler haz\u0131rl\u0131k safhas\u0131nda, ama \u201cger\u00e7ekten bir tedavi bulabilmek i\u00e7in embriyo halinde yap\u0131lmal\u0131,\u201ddedi\u201dE\u011fer bu \u00fclkede yap\u0131lmazsa, ba\u015fka bir \u00fclkede yap\u0131lacakt\u0131r.\u201d<\/p>\n

Problemli bir geni ta\u015f\u0131d\u0131\u011f\u0131n\u0131 bilen ailelerin, onu \u00e7ocuklar\u0131na aktarmaktan ka\u00e7\u0131nabilecekleri ba\u015fka yollar da var, diye ekliyor. Cam i\u00e7inde a\u015f\u0131lama ile embriyolar yaratabilirler. Onlar\u0131 laboratuvarda tarayarak yaln\u0131zca hastal\u0131ktan ar\u0131nm\u0131\u015f birini yerle\u015ftirmeleri m\u00fcmk\u00fcn.<\/p>\n

Harvard T\u0131p Okulundan bir genetik bilimci olan Dr.\u00a0Robert C. Green, hastal\u0131klardan ka\u00e7\u0131nmak i\u00e7in embriyolar\u0131n d\u00fczenlenmesinin \u201d ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz ve heyecanl\u0131\u201d oldu\u011funu s\u00f6yledi. \u201cyerinde yap\u0131lan do\u011fru kontroller ile insan sa\u011fl\u0131\u011f\u0131nda b\u00fcy\u00fck geli\u015fmelere yol a\u00e7acak,\u201d diye ekledi.<\/p>\n

Bu y\u00f6ndeki ihtiya\u00e7 a\u00e7\u0131k,diye ekledi: \u201cAra\u015ft\u0131rmam\u0131z, halkta, daha \u00f6nceden belirlenenden \u00e7ok daha fazla hastal\u0131kla ili\u015fkili mutasyon oldu\u011funu g\u00f6steriyor.\u201d<\/p>\n

Stanford \u00dcniversitesi Hukuk ve Biobilimler Merkezi Y\u00f6neticisi Hank Greely,\u00a0CRISPR\u2019i \u201d takip etti\u011fi 25 y\u0131lda biyolojide g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc en heyecan verici olay\u201d olarak tan\u0131ml\u0131yor.<\/p>\n

\u201cHerkes sakin olmal\u0131,\u201d \u00e7\u00fcnk\u00fc,bu bilimi ilerleten bir \u00e7ok ad\u0131mdan biri ve hali haz\u0131rda koruyucu fakt\u00f6rler mevcut. \u201cBunu ger\u00e7ekle\u015ftirmek i\u00e7in zaman\u0131m\u0131z var.\u201d dedi.<\/p>\n

ACMG y\u00f6neticisi Michael Watson, \u00fcniversitenin, hamilelikte planlananlar i\u00e7in hen\u00fcz erken oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ama laboratuvar\u0131n gerekli bir ilk ad\u0131m oldu\u011funu s\u00f6yledi.<\/p>\n

\u201cG\u00fcvenli mi yoksa makul m\u00fc oldu\u011funu \u00f6\u011frenmemizin tek yolu\u201d dedi.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Amerika\u2019da…<\/p>\n","protected":false},"author":15,"featured_media":110306,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[138],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/110305"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/15"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=110305"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/110305\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":110307,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/110305\/revisions\/110307"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/110306"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=110305"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=110305"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=110305"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}