Bebeklerin yanl\u0131\u015f beslenmesi ve temizli\u011fe gerekli \u00f6nemin verilmemesi sonucunda ishal gibi hastal\u0131klara yakalanma riski y\u00fcksek.\u00a0K\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklarda ishal s\u0131k kar\u015f\u0131la\u015f\u0131lan bir sorun. Beslenme ve hijyen kurallar\u0131nda yap\u0131lan hatalar ishallerin ba\u015fl\u0131ca nedeni. <\/strong><\/em><\/p>\n

\u00c7ocuklarda ya\u015fanan ishal durumunda ne yapmal\u0131 konusunda Yeditepe \u00dcniversitesi \u00c7ocuk Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 ve Hastal\u0131klar\u0131 Anabilim Dal\u0131 \u00d6\u011fretim \u00dcyesi Do\u00e7. Dr.H\u00fclya Ercan Sar\u0131\u00e7oban\u2019a sorular\u0131m\u0131z\u0131 y\u00f6nelttik.<\/p>\n

 <\/p>\n

\u0130shalin\u00a0 % 90\u2019\u0131 vir\u00fcs kaynakl\u0131d\u0131r. Bu nedenle, ishalden korunmak i\u00e7in el y\u0131kamas\u0131, kullan\u0131lan ya da i\u00e7ilen sular\u0131n temizli\u011fine, sebzelerin meyvelerin iyi y\u0131kanm\u0131\u015f olmas\u0131na \u00e7ok dikkat edilmeli. \u00d6zellikle anne s\u00fct\u00fc ishali engelliyor. Bebeklere ilk alt\u0131 ay sadece anne s\u00fct\u00fc verilmeli.<\/p>\n

 <\/p>\n

\u0130shal nedir?<\/strong><\/p>\n

\u0130shal, basit gibi g\u00f6r\u00fcnse de hastan\u0131n ya\u015fam kalitesini d\u00fc\u015f\u00fcren ciddi bir hastal\u0131kt\u0131r. Sulu d\u0131\u015fk\u0131lama, d\u0131\u015fk\u0131 miktar\u0131nda artma ya da d\u0131\u015fk\u0131lama s\u0131kl\u0131\u011f\u0131nda artma ishal olarak kabul edilmektedir. D\u00fcnya Sa\u011fl\u0131k \u00d6rg\u00fct\u00fc, bir g\u00fcnde \u00fc\u00e7 defadan fazla sulu d\u0131\u015fk\u0131lamay\u0131 ishal olarak tan\u0131mlamaktad\u0131r. Anne s\u00fct\u00fcyle beslenen bebeklerde ise her zamankinden daha s\u0131k ve sulu d\u0131\u015fk\u0131lamay\u0131 ishal olarak kabul etmektedirler.<\/p>\n

 <\/p>\n

En s\u0131k rastlanan ishal nedenleri ve belirtileri nelerdir?<\/strong><\/p>\n

Bozuk yiyecekler ya da k\u00f6t\u00fc su nedeniyle v\u00fccuda giren vir\u00fcs, bakteri ve parazitler ishale neden olabilir. \u00dcstelik sadece yiyeceklerin tazeli\u011fi de\u011fil, al\u0131\u015f\u0131k olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131z yiyeceklerdeki farkl\u0131 kimyasallar da ishale veya mide bozulmas\u0131na neden olabilir. Hijyen ko\u015fullar\u0131n\u0131n yeterince dikkate al\u0131nmad\u0131\u011f\u0131 ortamlarda haz\u0131rlanan yiyecekleri t\u00fcketmek ishale giden en kestirme yollardan biridir. Kulland\u0131\u011f\u0131m\u0131z ila\u00e7lar veya laktoz intolerans\u0131 gibi pek \u00e7ok farkl\u0131 nedenden dolay\u0131 da ishal oluruz. \u0130shalin, ate\u015f, bulant\u0131 kusma, kar\u0131n a\u011fr\u0131s\u0131, ba\u015f a\u011fr\u0131s\u0131, halsizlik gibi belirtileri vard\u0131r.<\/p>\n

 <\/p>\n

Nas\u0131l bir tedavi uygulanmal\u0131, neler \u00f6nerirsiniz? Bu tedavi y\u00f6ntemi \u00e7ocuk ve yeti\u015fkinlerde nas\u0131l de\u011fi\u015fiklikler g\u00f6steriyor?<\/strong><\/p>\n

 <\/p>\n

\u0130shalde, \u00f6ncelikle kaybedilen s\u0131v\u0131n\u0131n a\u011f\u0131z yoluyla yerine konmas\u0131 gerekiyor. S\u0131v\u0131 kayb\u0131 artm\u0131\u015fsa ve ki\u015fi halsizle\u015fmi\u015fse, ate\u015fi y\u00fckselmeye ba\u015flam\u0131\u015fsa,\u00a0\u00a0 kusmaya ba\u015flam\u0131\u015fsa yani s\u0131v\u0131 kayb\u0131 a\u011f\u0131zdan al\u0131nan s\u0131v\u0131dan daha fazla olmaya ba\u015flad\u0131ysa mutlaka bir doktora ba\u015fvurulmas\u0131 gerekir. Bu \u015fekilde damar yolu ile s\u0131v\u0131 takviyesi yap\u0131larak ve gerekti\u011finde ishal semptomlar\u0131n\u0131 giderici birtak\u0131m t\u0131bbi \u00fcr\u00fcnler kullan\u0131larak s\u0131v\u0131 dengesi tekrar sa\u011flan\u0131r ve ishal belirtileri azalt\u0131l\u0131r.<\/p>\n

\u0130shal problemi s\u0131ras\u0131nda hastalara pirin\u00e7 lapas\u0131, yayla \u00e7orbas\u0131, havu\u00e7, muz, elma gibi besinleri t\u00fcketmesini \u00f6neriyorum.\u00a0 Ya\u011fl\u0131 besinler, \u00e7ay, meyve suyu, kola gibi \u00e7ok \u015feker i\u00e7eren i\u00e7eceklerden sak\u0131n\u0131lmal\u0131d\u0131r. Ama en \u00f6nemlisi her ishalden sonra k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocuklarda bir \u00e7ay barda\u011f\u0131, yeti\u015fkinlerde ise bir su barda\u011f\u0131 s\u0131v\u0131n\u0131n al\u0131nmas\u0131 gerekiyor.<\/p>\n

Ayr\u0131ca \u00e7ocu\u011fa kaynam\u0131\u015f su, a\u00e7\u0131k \u00e7ay, tuzlu ayran, meyve suyu, yo\u011furtlu pirin\u00e7 \u00e7orbas\u0131 verilebilir. \u015eeker ve \u015fekerli yiyecekler verilmemelidir.<\/p>\n

 <\/p>\n

T\u00fcrkiye\u2019de ishal vakalar\u0131n\u0131n s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 nedir? \u00a0<\/strong><\/p>\n

 <\/p>\n

Genel olarak y\u0131l boyunca ya\u015fanan bir hastal\u0131k olan ishal vakalar\u0131n\u0131n say\u0131s\u0131 \u00f6zellikle bahar ve yaz aylar\u0131nda da giderek art\u0131yor. D\u00fcnya Sa\u011fl\u0131k \u00d6rg\u00fct\u00fc\u2019n\u00fcn verilerine g\u00f6re y\u0131lda 1,5 milyar ishal vakas\u0131 bulunuyor. Ortalama 1 milyon \u00e7ocuk ishalden etkileniyor. \u0130shal,\u00a0 0-5 ya\u015f aras\u0131 \u00e7ocuklarda daha s\u0131k ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor.<\/p>\n

 <\/p>\n

 <\/p>\n

\u0130shalin olumsuz sonu\u00e7lar\u0131 nelerdir?<\/strong><\/p>\n

Genellikle bol bol su i\u00e7erek, yediklerimize dikkat ederek ve eczaneden temin etti\u011fimiz ila\u00e7larla ishali atlat\u0131r\u0131z. Ancak uzun s\u00fcren, s\u0131k s\u0131k tekrarlayan, susuzlu\u011fa \/ s\u0131v\u0131 kayb\u0131na neden olan, ate\u015f yapan veya kanl\u0131 d\u0131\u015fk\u0131n\u0131n g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc ishal, ciddiye al\u0131nmal\u0131 ve mutlaka hemen bir doktora ba\u015fvurulmal\u0131d\u0131r. \u0130shal tedavi edilmezse \u00e7ok ciddi sa\u011fl\u0131k problemlerine hatta \u00f6l\u00fcme bile neden olabiliyor.<\/p>\n

 <\/p>\n

\u0130shal, bebek ve \u00e7ocuklarda en s\u0131k g\u00f6r\u00fclen hastal\u0131klardan biridir. Hatta 5 ya\u015f alt\u0131ndaki \u00e7ocuklar\u0131n Pn\u00f6moni\u2019den (Zat\u00fcrre)\u00a0 sonraki en \u00f6nemli 2. \u00f6l\u00fcm sebebi ishaldir. Az geli\u015fmi\u015f \u00fclkelerde ise bu \u00f6l\u00fcmlerin en b\u00fcy\u00fck nedeni yeterince temiz suyun yoklu\u011fu ve at\u0131k su ar\u0131tma kapasitesinin yetersizli\u011fidir. Buna kar\u015f\u0131n hastal\u0131kl\u0131 veya k\u00f6t\u00fc beslenen ki\u015filerde ishal ciddi su kayb\u0131na yol a\u00e7abilir ve tedavi olmad\u0131\u011f\u0131 takdirde hayati tehlike olu\u015fturabilir.<\/p>\n

 <\/p>\n

\u0130shalden korunmak i\u00e7in neler yap\u0131lmal\u0131, nas\u0131l beslenmeli?<\/strong><\/p>\n

\u0130shalin\u00a0 % 90\u2019\u0131 vir\u00fcs kaynakl\u0131d\u0131r. Bu nedenle, ishalden korunmak i\u00e7in el y\u0131kamas\u0131, kullan\u0131lan ya da i\u00e7ilen sular\u0131n temizli\u011fine, sebzelerin meyvelerin iyi y\u0131kanm\u0131\u015f olmas\u0131na \u00e7ok dikkat edilmeli. \u00d6zellikle anne s\u00fct\u00fc ishali engelliyor. Bebeklere ilk alt\u0131 ay sadece anne s\u00fct\u00fc verilmeli. Bu y\u00fczden emziren annelere bebeklerini uzun s\u00fcre emzirmelerini \u00f6neriyorum.<\/p>\n

 <\/p>\n

Ayr\u0131ca d\u0131\u015far\u0131da yemek yerken mutfa\u011f\u0131ndan emin olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131z yerlerden, kokusu, tad\u0131 i\u00e7inize sinmeyen yiyeceklerden hemen uzakla\u015f\u0131n. Al\u0131\u015fveri\u015f yaparken son kullanma tarihi ge\u00e7mi\u015f ve bozulmu\u015f g\u0131da \u00fcr\u00fcnlerini almamaya \u00f6zen g\u00f6sterin. Evde de yiyeceklerinizi dolapta bile olsa uzun s\u00fcre bekletmeyin. A\u00e7\u0131k su i\u00e7memeye \u00e7al\u0131\u015fmak ve i\u00e7me suyuna \u00f6zen g\u00f6stermek de son derece \u00f6nemlidir.<\/p>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Bebeklerin…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1038,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[129],"tags":[586,549,643,423,169,644],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1037"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1037"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1037\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1037"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1037"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.coolkadin.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1037"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}