HANGİ DOĞUMLARDA SUNİ SANCI UYGULANMALIDIR?

Oksitosin ile suni sancı verilmesi

Normal doğum eyleminde toplum arasında bilinen adıyla suni sancıda, tıbbi terimle indüksiyonda, Türkiye de dahil olmak üzere tüm dünya çapında en yaygın olarak kullanılan yöntem oksitosin ile suni sancı yöntemidir. Oksitosin normal olarak kadınınvücudunda beyinde salgılanan doğal bir hormondur. Oksitosin rahmin kasılmasına yardım eden bir hormondur. Suni sancı verilemeyen doğumlarda da anne adayının rahim kasılmalarını ve doğumunun başlamasını ve sürmesini sağlayan hormon beyindeki hipofiz bölgesinden salgılanan oksitosin hormonudur.

Oksitosin nasıl uygulanır?

Oksitosinin en yaygın olarak kullanılan hali serum içerisine konulması ve anne adayına damar yoluyla uygulanmasıdır. Bu yönteme intravenöz infizyon denilir. Oksitosin uygulanırken serumun damlama hızı oldukça önem teşkil eder. Serumun hızı serum aletlerinde yer alan aparatlar ya da elektronik pompa aletleriyle ayarlanarak belirlenir. Dakikada ne kadar oksitosin gideceği bu şekilde hesaplanır. Çeşitli durumlarda oksitosin serumu en baştan verilirken bazı durumlarda ise doğumun karar verilen bir aşamasında başlayabilmektedir.

Oksitosin doğumun sonuna kadar verilmeyebilir. Buna doktor karar verecektir. Kimi zaman bebeğin kalp atışındaki değişikliklere göre ya da anne adayının rahminin kasılmalarının fazla olup olmadığına göre durdurulabilir ya da verilmeye devam edilebilir.

Suni sancı ile doğumda ağrı duyar mıyım?

Ağrı eşiği, her kişide farklı olduğu için her anne adayında da dolayısıyla farklıdır. Suni sancıda da durum böyledir. Bazı anne adayları suni sancı almış olmalarına rağmen çok ağrı duymazken, anne adaylarından bazıları suni sancı almamasına rağmen oldukça fazla ağrı duyar.

Suni sancı ile verilen hormon aslında anne adayının vücudunda bulunan hormonla aynıdır. Suni sancıda oksitosin hormonu verilir. Annenin vücudunda da doğum sancılarını başlatmak için oksitosin salgılanır. Yani verilen hormon aslında aynıdır. Ağrısız doğum (epidural anestezi) yöntemine başvurulmuşsa suni sancı verilmiş olsa da, olmasa da anne doğum ağrılarını duymayacaktır.

Diğer suni sancı yöntemleri:

Oksitosin haricinde rahim kasılmalarını sağlamak için rahim ağzının yumuşamasına, incelmesina ve açılmasına yardım etmek için seyrek olarak uygulanan başka yöntemler de mevcuttur. Bu yöntemler:

Amniyotomi:
Amniyotomi, bebeğin içinde yüzdüğü su kesesinin açılması demektir. Doğumun daha hızlı başlaması için suni sancıdan sonra en yaygın olarak kullanılan 2. Yöntemdir.

Bu keseyi açmanın avantajları:

Amniyotik kese açıldığızaman, daha önce sıvı içerisinde yüzen bebeğin başı, doğum kanalının girişine iner. Bundan dolayı da doğum hızlanır.
Herhangi bir kimyasal maddeye ya da ilaç gereksinim duyulmaz.
IV’ye bağlanılması gerekmez. Bu sebeple gebe istediği gibi hareket edebilir.
Bu keseyi açmanın dezavantajları:

Amniyotik kesenin açılması, sancıların başlamasını her zaman sağlayamayabilir.
Amniyotik kesenin açılmasıyla rahmin içindeki hijyen ortamı bozulur. Enfeksiyonlara açık hale gelinir.
Enfeksiyon riski sebebiyle uzmanların diğer doğal olmayan doğum yöntemlerine başlamasına yol açılabilir.
Çeşitli seyrek durumlarda bebeğin kordonu sıkışabilir ve acil sezaryene gidilmesine sebep olabilir.
Membran stripping, Amniyotik kesenin rahimden ayrılması
Rahim ağzından zarların parmakla sıyrılmasıdır. Kullanılan bir yöntemdir.

Prostaglandin E1 (misoprostol) ve E2 (dinoproston)

İlaçla kullanılan yöntemler içerisinde günümüzde oksitosinin ardından en yaygın olarak uygulanan yöntemlerdir. Oral yolla ya da vajina içerisine koyulma yöntemleriyle uygulanır. Tablet, jel ya da ovül formları da bulunur.

Günümüzde terk edilmiş, uygulanmayan yöntemler:

Balon kateter
Ekstraamniyotik salin infüzyonu
Laminarya
Sentetik ozmatik dilatörler
Mifepristone (RU-486)
Relaksin
Nitrik oksit
Meme başı uyarısı
Suni sancıdan önce dikkat edilmesi gerekenler!

Suni sancı her doğum eylemi için uygulanan standart bir yöntem değildir. Gerekli görüldüğü durumlarda uygulanır.

Anne adayının ve bebeğin farklı etkenler bakımından doğum indüksiyonuna yani suni sancıya uygunluğu ve ne kadar gerekliği olduğu konusunda değerlendirilmesi gerekir.
Bunlar:

Fetal iyilik hali: NST, ultrasonografi, doppler, biyofizik profil gibi bebeğin iyilik durumunu ve kalp atışlarının öğrenilmesini sağlayan yöntemlere başvurarak bebeğin durumunun suni sancı almaya uygun olup olmadığı araştırılır.
Anne adayının daha önceden rahim operasyonları gibi öyküleri suni sancı alması için engel oluşturabilir. Daha önce sezaryen olan annelere suni sancı uygulanmaz
Rahim ağzının yani serviksin durumu suni sancı verilmesi için uygun değilse, suni sancı verilmez. İlk olarak rahim ağzını uygun koşullara getirmek gerekir. Bunun için de farklı yöntemler denenir.
Gebelik haftası doğum için henüz daha erken ise, bebeğin akciğer gelişimi gibi hayati organlarının gelişimi henüz tamamlanmadıysa suni sancı verilmez.