Rahim kanseri teşhisinde smear testinin önemi büyüktür. Smear (veya Pap – smear) ‘ın bir sitolojik tarama yöntemi olarak ortaya konulması ile rahimağzı kanserinden (servikal kanserden) ölüm oranları hemen hemen % 70 azalmıştır. Halk arasında simir testi olarak bilinmektedir. Pap smear test; displazi veya servikal intraepitelyal neoplazi (CİN) olarak bilinen serviksin kanser öncesi lezyonlarının doktorlar tarafından daha kolay tanınıp tedavi edilmesine imkan vermektedir. Büyük bir kadın gurubunu taramak için Pap-test kolay ve ucuz bir yöntemdir. Buna rağmen yanlış negatiflik oranları (sonuç normal gibi olsa da aslında hastalık var) % 20 gibi yüksektir. Smear testi 2001 yılından beri daha çok Bethesda sistemi ile değerlendirilmekte ve tedavisi bu yeni sisteme göre planlanmaktadır. Patoloji laboratuarları ise raporlarında bir karışıklığa sebebiyet vermemek için hem Papanikolau hem de Bethesta sınıflamasını birlikte vererek değerlendirme yapmaktadırlar.

Simir testi kimlere yapılır, smear testi kadınlarda ne sıklıkla yapılmalıdır?

Simir testi taramasına, 18 yaşında veya herhangi bir yaşta başlayan ilk cinsel ilişki ile başlanmalıdır. Bütün seksüel aktif kadınlara yılda bir uygulanması tavsiye edilmektedir. Herpes Simpleks Tip2 , HPV, CİN veya invazif kanser nedeni ile tedavi edilmiş kadınlarda smear 6 ayda veya gerektiğinde doktor önerisi ile daha sık tekrar edilmelidir.

Cinsel ilişkiye geç başlayan ve tek partneri olan, hiç cinsel ilişkiye girmemiş kadınlarda Servikal kanser gelişme riski düşük olduğundan bu guruptaki kadınlarda smear bir yıldan daha geniş aralıklar ile tekrar edilebilir. Kanser olmayan sebeplerden dolayı total histerektomi (rahim alınması ameliyatı) olmuş kadınlarda Pap –smear taraması her 3 yılda bir yapılmalıdır. Eğer histerektomi ameliyatı sırasında rahim ağzı alınmamış ise (subtotal histerektomi) durumlarında ise normal kadınlarda gibi davranılıp yılda bir eğer risk yok ise smear testi tekrarlanmalıdır.

Smear (Simir) testi nasıl alınır? Simir testi yapılma tekniği nedir?

Smear ile rahim ağzı örneği alınması son derece basit, kolay bir yöntemdir ve ağrılı değildir. Dokuya zarar vermeyen ve acı uyandırmayan bir uygulamadır. Alınma işlemi 10-20 saniye sürer. Genellikle rutin jinekolojik muayene sırasında uygulanır .Muayenede vajinal spekulum takıldıktan sonra rahim ağzı (serviks) net olarak görülür. Vajina ve serviks (rahim ağzı) çıplak gözle görülebilen lezyonlar(yaralar) açısından değerlendirildikten sonra yumuşak bir fırça (cervibrush) yada özel bir spatula yardımı ile rahim ağzı bölgesinden salgı alınmaktadır. Spatula kullanımı kolay ve konforlu olmadığı için günümüzde pek tercih edilmemektedir. Rahim ağzından smear fırçası ile alınan sürüntü materyali olan salgı, lam denilen ince bir cam üzerine yayılıp, alınan hücrelerin cam yüzeye yapışması için alkol dolu bir kap içine konur veya üzerine yapıştırma özelliği olan bir sprey sıkılır, veya daha sağlıklısı içinde fiksasyonu sağlayan bir sıvı bulunan özel bir kaba konulur. Fiksasyon denen bu işlem yapıldıktan sonra cam preparat özel bir taşıma-saklama kabı içine konarak kısa sürede patolojiye gönderilir. Patoloji laboratuvarında boyama işlemlerinden geçirilen cam, mikroskop altında incelenerek patolog veya patologlar tarafından değerlendirilir. İnce yayma teknikle, Human Papilloma Virus (HPV) tayini de yapılabilinir (HPV-DNA PCR tekniği).Sonuçlar 2-3 gün içinde rapor olarak çıkar.Özellikle rahim ağzında yaranın varlığında (servikal erozyon) işlem sonrası kendiliğinden duran hafif kanama ve sancı olabilir.

Smear testi ne zaman yapılmalıdır? Simir testi için en uygun zaman nedir?

Pap test için en uygun zaman adet bitiminden sonraki 3-10 günler arasıdır.Papsmear testi için 3 gün öncesinden itibaren vajinal duş ya da herhangi bir vajinal uygulama (ilaç,fitil) yapılmamış ve cinsel ilişkiye girilmemiş olması en doğrusudur. Bu günlerde smear alınmamış ise adet kanamasının olmadığı diğer günlerde de tabii ki simir testi yapmak mümkündür. Aşırı derece iltihaplı akıntı veya az da olsa vajinal kanaması olan kadınlara smear testi yapılmamalıdır, çünkü yanlış sonuç verir, çünkü enfeksiyon hücreleri değerlendirilmesi gereken rahim ağzına ait servikal hücreleri örtebilmektedir.

Değişik ve yeni Smear inceleme teknikleri, metodları nelerdir?

· Yeni bir yöntem PAPNET adı verilen bilgisayar yardımı ile yapılan sitolojik bir inceleme yöntemidir. Öncelikle Amerika’da ve giderek Avrupa’da yayılmaya başlayan yeni bir sistem ile mevcut olan klasik yönteme bir de bilgisayar taraması eklenmiştir. Amaç, yanlış negatiflik riskinin yüzde 0’a yaklaştırılmasıdır ve hata payının çok minimize edilmesidir. Bu sistemde bilgisayar, hekimin görmesi gereken hücreleri seçerek monitöre çıkartmaktadır. Ekranda bu hücreleri gören patolog tanısını daha güvenli koyabilmekte ve daha iyi karar verebilmektedir. Böylece bilgisayar bir anlamda hekimin tanısını kontrol etmektedir.Maliyetinin yüksek olması ve her patoloji laboratuvarında yapılmaması nedeniyle sık uygulanmamaktadır. Ülkemizde çok az yerde bazı özel patoloji uzmanları tarafından yapılmaktadır.

· Thin-Prep (ince yayma) adı verilen yeni bir teknikte alınan örnek direk olarak lam üzerine yayılmak yerine kendiliğinden fiksasyon için alkol içeren bir şişe içerisine karıştırılır. Elde edilen bu hücre süspansiyonu patoloji laboratuarında özel bir filtre sisteminden geçirilerek kan, mukus ve diğer ölü hücreler ayrıştırılır ve geride kalan rahim ağzına ait hücreler lam üzerine yayılır. Böylece ayrıntılı ve temiz inceleme olanağı kazanılır. İltihabi hastalıkların etkenleri , enfeksiyon sebepleri de tanınabilir. Sonuçlar daha açıktır ve testin duyarlılığı normal smear testine göre yüksektir. Hatalı negatif sonuç oranı daha düşük olup yaklaşık % 5’tir. Ayrıca, Pap test sonucu anormal çıkarsa, hasta tekrar çağrılmaksızın, alınmış salgısından HPV DNA PCR testi yapılabilir. Unutmamak gerekir ki, rahim ağzı kanserinin oluşmasında büyük oranda HPV virüsü rol oynamaktadır.

Menopoz ve Gebelikte Simir testi nasıl yapılmalıdır?

Menopozdaki kadınların, hormon ilacı (HRT) kullansınlar veya kullanmasınlar, mutlaka yılda bir aksatmadan düzenli olarak yaptırmaları gereken testlerden biri de smear testidir. Menopozdaki kadınlarda smir testi alınması doğurganlık yaşındaki kadınlara göre farklılık göstermektedir. Menopozda azalan östrojene bağlı olarak rahim ağzı kanserlerinin en sık olduğu transformasyon zonu olarak isimlendirilen rahim ağzındaki bölge rahim kanalına doğru çekilmektedir. Normal smear fırçası ile sürüntü alındığı zaman istenilen alandan hücre alınamayabilir. Bu sebeple, menopozdaki kadınlardan, rahim kanalının içine giren özel simir fıraçaları kullanarak sürüntü almak gerekmektedir. Bu fırçalar (cytobrush) daha ince uçlu ve daha sık tellidir.

Gebe kadınlar da gerektiği zaman, özellikle ilk 3 ayda, smear testinin alınması sakıncalı ve gebeliğin devamı için riskli değildir. Fakat doğrusu simir testinin gebe kalmadan ortalama 2-3 ay önce, gebeliğe hazırlık döneminde alınması ve var ise risklerin ortadan kaldırılıp bu şekilde gebeliğe başlanmasıdır.

Simir testi kanser taramasını nasıl yapar? Mantığı nedir?

Kadın genital organlarından vajina ile birlikte rahim ağzı mukoza adı verilen bir tür dış doku ile kaplıdır. Servikal mukoza 5 adet ince mikroskopik tabakadan oluşur. Ve devamlı olarak bu tabakalarda yeni hücreler yapılmakta ve en dış tabakadaki hücreler dökülerek alt tabakalar yukarıya doğru yükselmektedir. Bu değişim süreklilik göstermektedir.Bu büyüme ve yukarıya doğru olan göç esnasında hücrelerde normal olmayan atipik değişimler olabilir. Bu anormal değişikliklere displazi adı verilir. Var olan hücrelerin anormallik göstermeden başka bir tür hücreye dönüşmesine ise metaplazi ismi verilir. Metaplazi normalde görülen bir tablo iken displazi ileride kansere dönüşebilecek anormal bir durumdur ve takip edilmelidir. Kısacası “displazi” varlığı risk anlamına gelmektedir.

Vajina ve serviksin her ikisi de epitel hücrelerinden oluşmakla birlikte bu epitel hücreleri birbirlerinden farklıdır. Bu iki hücre grubunun rahim ağzında birbiri ile komşuluk içinde olduğu bölgeye transformasyon zonu adı verilir. Rahim ağzı kanserlerinin hemen hemen tamamına yakını bu bölgeden başladığı için transformasyon alanındaki hücrelerin yapısının smear testinde incelenmesi son derece önemlidir.Bu alan özellikle kolposkopik incelemede de önem taşımaktadır.

Smir testi, rahim ağzındaki bu bölgeden ve hücre guruplarından dökülenlerin bir fırça yardımı ile alınıp mikroskop ile incelenmesi, anormal hücre değişimlerinin tespit edilip doktora rapor edilmesi mantığına dayanmaktadır.

Smear Testi sonuçları nasıl rapor edilir?

Smear testinin sonuçlarının yorumlanması için değişik değerlendirme-klasifikasyon sistemleri mevcuttur. En sık kullanılan yöntem Papanicolau sistemi olmasına rağmen, bugün sitopatoloji uzmanları ( sito-patolog lar) raporlarında Pap smear’ in numaralı Papanicolau sınıflaması yerine açıklayıcı yorumu ve Bethesta sistemini tercih etmektedirler. Bir kavram kargaşası olduğu için ülkemizdeki patoloji raporlarının büyük kısmında artık her iki değerlendirme de genellikle birlikte bildirilmektedir. Yanlış anlaşılmalardan kaçınmak için jinekologlar ve patologlar terminoloji , metod ve sonuçların yorumlanması hususunda ilişki içinde olmalıdır. Yorumdaki enküçük şüphe mutlaka açıklığa kavuşturulmalıdır.