Rahimin ters olması sonucunda ortaya çıkan hastalıktar. Toplumda rahimin ters olması şeklinde ifade edilen bu durum, tıp dilinde retrovert uterus olarak tabir edilmektedir. Bir kız bebek dünyaya geldiği zaman, uterusu (rahim) belirli bir şekilde durur ve normal şartlar içerisinde de bu şekil ölene dek değişmez. Rahim ön tarafa doğru (antevert) veya arka tarafa doğru (retrovert) olabilir. Antevert uteruslar ile daha çok karşılaşılmaktadır. Kadınların yaklaşık %70 ile %85 civarında, rahim öne tarafa doğru dururken, geriye kalan kişilerde arka tarafa doğru olur.

Uterusun öne veya arka tarafa doğru olması, patolojik bir bulgu değil normal anatominin bir varyasyonudur. Aynı sağ eli veya sol eli kullanmak gibi veya saç, göz renginde meydana gelen değişiklikler gibi, bu anatomik duruş da normal olarak kabul edilir.

2 ) Rahimin ters durma sebepleri nelerdir?

Rahimin retrovert olması, normal bir anatomik durum olarak kabul edilmektedir. Aynı zamanda çeşitli durumlarda, öne doğru duran uterus arkaya dönebilmektedir. Mesela, gerçekleştirilen doğumlar ile alakalı olarak, uterusu yerinde tutan bağlarda gevşeme meydana gelebilir bu sebepten dolayı da uterus arkaya tarafa doğru dönebilir. Aynı şekilde, menopoz döneminin ardından, aynı sebepten dolayı benzer bir durum meydana gelebilir.

Bunlardan daha önemlisi, pelvis içerisinde bulunan anatomiyi bozan çeşitli rahatsızlıklar, rahimi geriye doğru çekebilmektedir. Bu hastalıklardan en önemlisi endometriozistir. Tüplerin enfeksiyonları, pelvik iltihabi hastalık sebebinden dolayı veya cerrahi müdahaleler sonrası meydana gelen yapışıklıaz da rastlansa, pelvis içinde yer kaplayan kitleler de, rahimi arkaya doğru itebilir.

3 ) Belirtileri Nelerdir?

Tek başına olan retrovert uterus durumu, olguların büyük bir kısmında herhangi bir belirti vermez. Çok az da olsa bazı kişide cinsel ilişkiye girildiği esnada ağrı veya rahatsızlık hissi duyulabilir. Bazı hastalarda ise, adet sancılarının asıl sebebi, retrovert uterus olabilir. Altta yatan endometriozis gibi bir patolojinin bulunması halinde, bununla alakalı olarak ağrı ve bulgular görülebilir.

4 ) Tanı Nasıl Yapılır?

Retrovert uterusun tanısı, herhangi bir sebep ile veya düzenli olarak yapılan jinekolojik muayeneler esnasında tesadüfen konulmaktadır.

5 ) Tedavi nasıl gerçekleşir?
Retrovert uterus bulunması halinde, herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Bazı doktorlar, kronik kasık ağrısı sebebinden dolayı vajinal pesser uygulamayı tercih etmektedirler. Ancak bu uygulama pek kalıcı bir çözüm sağlamamaktadır.

Ters duran rahim, muayenede herhangi bir şekilde öne doğru döndürülemez. Bu sebepten dolayı yapılması mümkün olan cerrahi müdahaleler bulunmaktadır. Ancak modern jinekolojide herhangi bir kullanım alanı bulunmamaktadır ve hastaya hasar veren bir girişimdir. Gerçekleşen cerrahi müdahalenin ardından meydana gelebilecek olan yapışıklıklar, hem interfiliteye ( kısırlığa ) sebebiyet verir, hem de kasık ağrısının artmasına neden olur.

Muayene esnasında, retrovert uterus teşhis edilmesi durumunda, buna sebep olan bir patoloji tespit edildiği zaman, bunun tedavisinin gerçekleşmesi açısından çeşitli girişimlerde bulunulması gerekir.

6 ) Rahimin ters olması kısırlığa neden olur mu?

Bütün dünya çapında birçok kadında, retrovert uterusun çocuk sahibi olma konusunda zorluğa sebep olacağı ön görülmektedir. Bu yanlış düşüncenin sebebinin ne olduğu henüz bilinmemektedir. Altta yatan endometriozis gibi başka bir durum olması halinde, bununla alakalı olarak kısırlık söz konusu olabilir. Ancak tek başına rahmin ters durması, hamileliğe engel bir durum teşkil etmemektedir.

Birçok sebepten dolayı, tüp bebek tedavisine gören 807 kadının incelenmiş olduğu bir araştırma esnasında, rahimin ters olmasının hamilelik neticelerini olumlu veya olumsuz açıdan hiçbir şekilde etkilememiştir.

7 ) Rahimin ters durması ve hamilelik

Retrovert uterus sahibi olan kadınlar, hamile oldukları zaman, hamileliğin ilerlemesi ve rahimin büyümesi ile beraber, uterus hamilelik döneminde ki normal pozisyonunu alır ve bebek vajinal doğum veya sezaryen ile problemsiz bir şekilde dünyaya getirilir. Hamilelik döneminden önce rahmin ters olması da, normal doğuma engel değildir. Doğumun tamamlanmasının ardından, rahim küçülür ve lohusalık döneminin sonunda yine eski halini alarak retrovert olarak kalır.

Çok az kişide de olsa, binde 3 ile 14 olguda, rahimin büyümesi esnasında öne doğru dönüp normal pozisyonunu alamaz ve pelvis boşluğu içinde sıkışıp kalır. Uterus inkarserasyonu olarak tabir edilen bu durum, anne ve bebek hayatını riske sokabilmektedir.

İnkarsere uterus olması halinde, şart olmamakla birlikte hamileliğin 12 ile 20. haftaları arasında aşağıda ki belirtiler meydana gelebilir;

Sık idrara çıkma
Mesanenin tam boşalmadığı hissi
İdrar yaptıktan sonra mesanede idrar kalması
Şiddetli kabızlık
Alt karın ağrısı
Vajinal kanama
Çok nadiren ise, herhangi bir bulgu ortaya çıkmaz ve terimde doğum başlayana dek, herhangi bir ağrı da meydana gelmez.
Tedavi edilmeyen olgularda fetal kayıp oranı yaklaşık %33′e dek çıkabilmektedir. Tedavi değişik teknikler ile uterusun normal pozisyona gelmesine yardımcı olmaktadır.
8 ) Rahmin arkaya dönük olması normal doğuma engel olur mu?

herhangi bir engel teşkil etmemektedir. Hamilelik döneminin ilk aylarının ardından, rahim büyümeye başladıkça geriye dönük olma durumu düzelerek, rahmi önek dönük olan hastalarda olduğu gibi düz pozisyona gelir.