“Hayal gucu bilgiden daha degerlidir.” Albert Einstein

Cocuklar dogumlarindan itibaren cesitli formlarda, cesitli nesneler oyun kurar, gercek hayatla ‘oyun’ araciligiyla iletisimkurarlar. Oyun, cocugun yasaminin vazgecilemez bir parcasidir. Oyun oynamak cocuklari bedensel, duygusal, sosyal vezihinsel olarak gelistirir.

Oyun ve zihinsel gelisim

Yapilan arastirmalarda, oyun oynamanin sinir hucrelerinin ve sinaps baglantilarinin gelismesine katkida bulundugugorulmustur. Ayni zamanda, oyun oynama deneyimi, beyindeki uzuntu, kaygi, ofke gibi olumsuz hisleri ortadankaldirmaktadir.

Oyun ve sosyal-duygusal gelisim

Cocuklar, oyun yoluyla dusunceler, duygular ve iliskilerde beceri ve kontrol kazanmayi ogrenirler. Oyun cocuklara ne kazandirir?

• Yaratici dusunmeyi
• Sorumluluk almayi
• Isbirligi kurmayi ve paylasmayi
• Kendini tanimayi
• Dikkatini bir noktada yogunlastirmayi ve organize olma yetisini
• Sosyal roller edinmeyi ve duygularini disa vurmayi
• Problem cozme yetisini
• Kendini ifade etmeyi ve sozlu ifadeleri anlamayi
• Toplu yasam icin gerekli kurallari ogrenir.

Cocuk, oyun suresince sectigi rollerle secim yapmayi ogrenir ve secimlerin sorumlulugunu kabul eder. Bu, cocugun sorumluluk bilincini ve hayat uzerindeki kontrolunu arttirir. Ayni zamanda cocuk oyun araciligiyla deneme-yanilma yoluyla ogrenir.

Cocuk, oyun sayesinde sosyallesir. Cocugun diger cocuklarla oyun araciligiyla kurdugu iletisim, ileri yaslarda kendi basina karar verme aliskanligi kazandirir, isbirligi yapma ve yardimlasma duygularini gelistirir. Oyunun sagladigi ozgur ortam, cocugun duygu ve dusuncelerini, isteklerini rahatlikla gerceklestirebilecegi bir dunyadir. Bu dunya, cocugun gercek hayata ilk adimlaridir.

Oyun cocugu hayata hazirlar!

Ankara Universitesi Fen Bilimleri Fakultesi’nin yapmis oldugu arastirmalar sonucunda oyunun bircok ozelligiyle, cocuklarin gelisimlerine katkida bulundugu belirlenmistir.

1. Oyun kuralli bir eylemdir ve bu kurallara uygun olarak oynanmak zorundadir.

Oyun sirasinda cocuklar, kurallar koyarlar ve duygularini oyun icerisinde kurallara uygun olarak aciklar, baskalarinin haklarina saygi gosterirler. Bu da cocuklari sosyal kurallara uymalari konusunda hayata hazirlar. Ayni zamanda kurallara uyulmadigi takdirde neler olabilecegini yasayarak ogrenirler.

2. Oyunlar oynanip bitirildikten sonra ayni sekilde yeniden oynanir.

Cocuklar ayni oyunu sikilmadan defalarca oynayabilirler. Bu sayede cocuklar, hayatlarinda bircok seye ayni hevesle baslayabilmeyi ogrenirler (Ornegin; yeni bir is gunune).

3. Cocuklar oyunla ‘mekan’ tercih etmeyi ogrenir.

Cocuklar oyunun yapisina gore tercih yaparken, tercihleri konusunda bilgiler edinmeyi, sartlari degerlendirmeyi ve yaratici fikirler uretmeyi ogrenirler.

4. Oyunda rekabet vardir.

Oyunlarda cocuk basarili olmak icin caba harcar. Basarili olan sevinci, kaybeden ise uzuntuyu deneyimler. Kaybeden cocuk, bir sonraki sefere kazanmak icin kendini motive eder ve bu amac dogrultusunda caba harcar. Bu rekabet ortami, onlari hayattaki mucadeleleri icin hazirlamaktadir.

5. Her oyunda bir ritim ve uyum soz konusudur.

Oyun baslar, ve gittikce hiz kazanir. Bu inis ve cikislar oyuna bir ritim katar. Bu ritim sayesinde cocuk, hizli dusunmeyi, dusuncelerini hareketlerine yansitmayi ogrenir. Bu, da beden ile zihin arasinda bir uyum olusturur.

Oyun cocuklar icin sadece eglenceli vakit gecirmek degil, ayni zamanda ogrenmek, gelismek demek! “Oyunlar en neseli arastirma bicimidir.” Albert Einstein.