Malign melanom agresif seyreden bir cilt kanseridir. Melanosit adı verilen hücrelerden köken alır. Diğer cilt kanserlerine nazaran daha az görülse de daha kötü seyirlidir. Erkeklerde en sık sırtta kadınlarda ise alt uzuvlarda (bacaklarda) görülür.

Malign Melanom Risk Faktörleri ve Nedenleri

En önemli risk faktörü şüphesiz ki güneş ışığı ve özellikle de ultraviyole(UV) ışınlardır.  Diğer nedenler:

• Ailede deri kanseri öyküsünün olması (melanom veya diğer deri kanserleri)
• Genetik yatkınlık ve mutasyonlar (p16/CDKN2A gibi)
• Açık cilt rengine sahip olmak, kırmızı veya sarı saç rengine sahip olmak, mavi veya yeşil gözlü olmak
• Benler (nevüs): Özellikle bazı benlerin (displastik nevüs) kansere dönüşme riski yüksektir.
• Güneş gören bölgelerde çillerin olması
• Güneş ışınlarına uzun süre ve yüksek seviyede maruz kalmak. Yani güneşlenirken bronzlaşmadan daha çok yanma (güneş yanığı) eğiliminde olmak.
• Ekvatora yakın veya yüksek bölgelerde yaşamak. Her iki durumda da ultraviyole ışığa daha fazla maruz kalınır.

Güneş ışığı risk faktörü olsa da güneş görmeyen bölgelerde de gelişebilir. Bu kanser sadece deride gelişmez. Deri dışında gelişebileceği bölgeler:

• Tırnak altında, tırnak yatağında
• Gözde (genellikle uvea denilen göz beyazı altındaki tabakada)
• Ağız, yemek borusu, sindirim sistemi, üretra (idrar kanalı) gibi mukozal yüzeylerde

Malign Melanom Tedavisi ve Korunma

Erken evrede tespit edilirse ameliyat ile tedavisi mümkündür. Yapılacak ameliyatın genişliği, tümörün derinliği ve lenf bezi yayılımına göre değişir.

Yine hastalığın evresine göre kemoterapi ve radyoterapi verilebilir. Verilecek tedavi hastaya ve hastalığın evresine göre belirlenir.

Korunma:

•  Öğlen saatlerinde güneşe aşırı maruz kalmamak
• Güneş yanıklarına neden olabilecek derecede maruziyetten kaçınmak
• Solaryum gibi aşırı ultraviyole ışınlara maruz bıraktıran uygulamalardan kaçınmak
• Özellikle güneş gören bölgelerdeki benleri bir uzmana kontrol ettirmek. Sonraki süreçte ise bu benlerin yapısını takip etmek gerekir. Benlerin yapısındaki herhangi bir değişim ciddiye alınmalıdır.

Güneş koruma ürünlerinin malign melanom riskini azalttığı bildirilmiştir. Güneş koruma faktörü 15 veya üstü olan ürünlerin kullanımı önerilmektedir.