Bebeğin doğumundan sonra kırk gün hem anne hem de bebek için oldukça önemli ve özeldir. Vücudun dinlenme ve eski haline dönme aşamasıdır. Bu dönemde anne süt için çok iyi beslenmelidir. Doğum sonrası vücudunuzda bazı değişimler olacaktır ancak bu değişimlerin geçici olduğunu unutmayınız. Bu deformasyonların giderilmesi birazda size bağlıdır.

Bebeğinizi doğurma heyecanı ve zorluğundan sonra şimdi vücudunuzun iyileşme zamanıdır. Bunun ne kadar süreceği birçok faktöre bağlıdır. İyileşme süreci ile ilgili daha fazla bilgi alın.

Doğurduktan sonra vücudunuza ne olacağını merak mı ediyorsunuz? Doğum sonrası ağrıları, doğumu izleyen iki hafta boyunca süren kanama ve akıntı (lochia), doğum esnasında vajina ile anüs arasına kesi yapılarak doğumun kolaylaştırılması ve daha fazlası hakkında bilgi edinin, böylece kendinizi daha hızlı bir şekilde iyi hissetmeye başlayabilir ve bebeğinizin keyfini çıkarabilirsiniz.

Burada doğum, bebeğin gelişi ve normal doğum ile ilgili bazı bilgiler bulabilirsiniz. Doğum normal fizyolojik bir süreçtir ancak bebeğin gelişini takip eden günler ve haftalar boyunca, vücudunuz iyileşme sürecinden geçmek zorundadır. Aslında, vücudunuzun tamamen doğum öncesi durumuna gelmesi bir yıl kadar sürebilir. Her ne kadar normal doğum ve sezaryen doğum arasında bir takım iyileşme farkları olsa da, genel iyileşme süreci her ikisi için de aynıdır. Sonraki bölümde doğumla ilgili birçok gerçeği okuyabilirsiniz. Sizin genel sağlık durumunuz, beslenme durumunuz ve yorgunluk ve stres derecenize gibi birçok faktör iyileşmenizi etkileyebilir.

Rahim Daralması ve İçe Kıvrılması

Bebek doğduktan hemen sonra plasenta rahim duvarından ayrılır ve dışarı atılır. Plasentanın bağlı olduğu bölge açık bir yara gibidir ve iyileştirilmesi gerekir. neyse ki, vücudunuz hemen devreye girer. Doğumdan dakikalar sonra, rahim, rahim duvarı üzerindeki plasental bölgedeki açık kan damarlarını kapatmak için sıkıca daralır. Bu rahim daralmaları bazen “doğum sonrası ağrılar” da denir, ilk birkaç gün çok güçlü kramp ağrıları gibi hissedilir ama sonra azalır. Bu hisleri emzirirken duyabilirsiniz çünkü meme ucu uyarımı rahim daralmalarını teşvik eder. Eğer bu kramplar çok rahatsız ediciyse analjezik (ağrı kesici) ilaç kullanabilirsiniz. Herhangi bir ağrı kesici kullanmadan önce ebeniz ya da doktorunuzla konuşun.

Doğumdan hemen sonra rahminizi göbek deliği seviyesinde olduğunu hissedebilirsiniz.

Doğum sonrası daralmalar rahminizi karnınızdaki sert bir top gibi hissetmenize neden olacaktır. her bir gün daha da küçülecektir ve sonunda karın duvarınızda hissetmeyeceğiniz bir seviyeye gelecektir. Boyutları küçüldükçe kasık kemiğinin arkasındaki pelvisin içine doğru hareket edecektir. Bu içe kıvrılma (involüsyon) sürecidir ve iyileşmenin devam ettiğini gösterir. Hala hastanedeyken hemşire içe kıvrılma sürecini görüntülemek için rahminizi düzenli olarak kontrol edecektir. Eğer rahmin gerektiği gibi daralmıyorsa, hemşire daralmayı uyarmak için masaj yapabilir.

Doğumu izleyen iki hafta boyunca süren kanama ve akıntı (Lochia)

Plasental bölgenin tamamen iyileşmesi yaklaşık 10 gün sürecektir ve bu süre içinde lochia adı verilen kanlı bir vajinal akıntının olduğunu fark edeceksiniz. Doğumdan sonraki bir ya da iki gün bu akıntı parlak kırmızı renkte olacaktır ve ağır bir adet dönemine benzeyecektir. Sonra miktarı azalacak ve koyu kahverengi bir renk alacaktır, ve sonra pembemsi bir akıntı ve 10 gün sonunda hafif beyaz bir akıntı olacaktır. Bu noktaya gelindiğinde, plasental bölgenin tamamen iyileştiğini anlayacaksınız. Bu süreç emziren kadınlarda daha hızlı olabilir, çünkü bebeğin annenin meme ucunu emmesi rahim daralmasını uyarıcı etki yapacaktır ve bu durumda iyileşme daha az zaman alabilir. Akıntının ortadan kaybolmasına kadar, gün boyunca vajinal yola bakteri girmesini önlemek için cinsel ilişkiden uzak durmalı ve perineumu (anüs ve dişilik organı arasındaki bölge) hijyenik tutacak malzemeler kullanmalısınız.

Göz ve gözaltı morlukları

Uzun ve zor bir doğum geçirdiyseniz, iyileşmesi gereken başka fiziksel belirtilerde görebilirsiniz. Bazı kadınlarda gözaltı morlukları ya da göz kızarıklıkları; yanaklarda küçük noktalar ya da yüzde ve göğüsün üst bölümünde daha büyük kızarıklıklar görülebilir. Bunların herhangi biri doğum sancısının ikinci aşamasında bebeğin doğumuna yardımcı olmak için yapılan nefes alıp verme çabalarının sonucu olarak ortaya çıkabilir. Zorlu bir nefes tutmadan ziyade daha nazik ve kontrollü bir nefes alıp verme ve ıkınma yapılırsa bu noktaların ortaya çıkma ihtimali daha zayıftır. Eğer bu kızarıklar ortaya çıkarsa, birkaç gün içinde kaybolacaklardır.

Kesik Bölgesinin İyileşmesi

Normal doğumda ya da sezeryanla doğumda, sezeryan sonrası iyileşmesi gereken bir kesme olması muhtemeldir. Normal doğumda bir kesme yapılabilir. Bu küçük kesim, bebeğin başı görülmeden hemen önce vajinal açılmanın genişlemesi için yapılır ve sonra hemen dikiş atılır. Herhangi bir kesmede iyileşme birkaç hafta sürer. Vücut dikişleri tedavi eder ama doğumdan sonraki ilk hafta kesik ağrılı ya da hassas olabilir. Kesik temiz tutulmazsa enfeksiyon kapabilir; ama iyi bir perineal bakım (aşağıya bakın) kullanılırsa, böyle bir şey olmaz.

Eğer doğum sezaryen ise, karın bölgesi kesiğinin iyileşmesi daha uzun zaman alacaktır. Eğer sezaryen planlanmadıysa, ama doğum sancısı ile biraz zaman geçirdikten sonra yapıldıysa, gereken iyileşme hem doğum hem de ameliyattan kaynaklanacaktır. Normal doğum için bahsedilen benzer iyileşme unsurlarından başka (rahim daralması ve içe kıvrılma), ameliyat bölgesinin de iyileşmesi gerekir. bu iyileşme çok daha uzundur, yaklaşık dört ila altı hafta kadar.

Anestezinin etkisi geçtikten sonra sezaryen kesiğinin ağrılı olması muhtemeldir. İhtiyaç duyulduğunda ağrı kesici ilaç alınabilir; önce daha güçlü narkotik analjezik bir ilaç verilebilir ki bu sizi sersem ve uykulu yapar. Eğer dikişler iyileşmiyorsa, doğumdan beş gün sonra alınmalıdır. Bazı hekimler dikiş ipliği yerine metal zımba kullanabilir; bunlar da doğumdan birkaç gün sonra alınacaktır. Dikiş iplikleri ya da zımbalar cilt iyileştikçe bir tür çekme hissine neden olabilirler.

Ameliyattan önce mesaneye sonda takılması gerektiği için, çıkarıldıktan sonra mesane enfeksiyonunu engellemek için bol miktarda sıvı alınması ve sık sık tuvalete çıkılması önemlidir.

Kan Dolaşımı Destekleyicileri

Ameliyattan sonra iyi bir dolaşım sağlamak için anestezinin etkisi geçer geçmez bacaklarınızı hareket ettirmeniz, ayaklarınızı esnetmeniz ve topuklarınızı oynatmanız istenecektir. Doğumdan sonraki ilk gün yatağın kenarında ayakta durmanız, sandalyeye oturmanız ve sonra yürümeniz istenecektir. İyi kan dolaşımını desteklemek ve kan pıhtılarını engellemek için elastik uzun çoraplar giymeniz istenebilir. Sezaryen doğumun iyileşme süreci daha karmaşık olduğu için, hastanede üç ila beş gün arasında, normal doğuma göre daha uzun kalacaksınız.

Evde İyileşme İçin İpuçları

Doğumdan sonra eve dönünce, devam eden iyileşme süreci sizin sorumluluğunuzda olacaktır. İşte iyileşmeye ve konfora katkıda bulunacak bazı ipuçları:

• Eğer doğum sonrası ağrılar rahatsız ediciyse yavaş ve rahatça nefesi ve masajı kullanın. Eğer bunlar yardımcı olmuyorsa, doktorunuz tarafından tavsiye edilen reçetesiz ilaçları kullanın. Unutmayın ki bu doğum sonrası ağrılar rahmin içe kıvrılmasının ve iyileşmenin ilerlediğini göstermektedir ve bu iyiye işarettir.

• Kesik bölgesinin enfeksiyon kapmasını engellemek için en az dört ile altı saatte bir temiz hijyenik pedinizi değiştirin. Kalın bağırsaktan vajinaya bakteri geçişini engellemek için pedinizi her zaman önden arkaya doğru çıkarın. Her tuvalete çıktıktan sonra perineumu bölgeye ılık su dökerek yıkayın ve gazlı bezle nazikçe kurulayın. Her zaman önden arkaya doğru silmeyi unutmayın. Ilık bir banyoda (“oturma banyosu”) oturun ya da kesiğin iyileşmesine yardımcı olmak için ılık kompres uygulayın. Pelvik taban daraltma/ gevşetme egzersizleri (Kegels) yapmak bölgede kan dolaşımının ve tedavinin hızlanmasına yardımcı olur.

• Sezaryen kesiğinin bakımı için hastanede verilen talimatlara uyun. Kıyafetlerinizi temiz ve kuru tutun.

• İyileşme sürecini desteklemek için sağlıklı beslenin. Protein, vitamin ve bolca sıvı aldığınızdan emin olun.

• Kanama ve akıntı bitine kadar ve kesik bölge iyileşene kadar cinsel ilişkiye girmeyin; yorgunluktan dolayı cinsel ilişkiye girme isteği duymuyor olabilirsiniz. Her ne kadar duygusal enerjinizin büyük bir kısmını bebeğinize harcıyor olsanız da başka duygusal yakınlık araçları ile eşinizi hala sevdiğinizi hissettirebilirsiniz.

• Dinlenin! Bu iyileşme sürecinin temel unsurudur. Her ne kadar kendinizi iyi hissetseniz de kısa zamanda çok şey yapmaya çalışmayın. Yapmanız gereken tek faaliyet bebeğinizin bakımıdır. Ayak işleri, yemek yapma, çamaşır ve diğer ev işleriyle bırakın başkası ilgilensin. Önceden planlarsanız bu işlerin yapılması için yardım mevcut olacaktır.

• Bebek uyuduğunda siz de uyuyun. Kesintili uykuyla dolu bir sürü gecenizin olacağını düşünerek, gün içinde şekerleme yaparak bunu telafi etmeye ihtiyacınız olacaktır. Bebeğiniz doğmadan önce yaptığınız gibi 24 saatlik zaman diliminde (her ne kadar parçalı olsa da) olabildiğince çok uyumayı amaçlamalısınız. Telefonun fişini çıkarın ve kapıya “Rahatsız etmeyin!” yazısını takın.

Sağlık Hizmetleri Uzmanını Ne Zaman Aramak Gerekir

Şu belirtilerden herhangi birini gördüğünüzde, iyileşme sürecinin olması gerektiği gibi ilerlemediği ya da bir enfeksiyon kapmış olma ihtimalinizi gösterdikleri için doktorunuz ya da ebenizle temasa geçin:

• Bir günden fazla devam eden 37.78 santigrat derecenin üstündeki ateş
• Doğumdan sonraki dördüncü günden itibaren gelen parlak kırmızı renkli ve ağır kanama (lochia) ya da kanamadaki çok büyük pıhtı parçaları.
• Pis kokulu akıntı ya da kanama. Normal kanamanın tıpkı normal adet kanaması gibi hafif küflü bir kokusu olmalıdır.
• Doğumdan sonraki ilk birkaç gün içinde alt karın bölgesinde ağrı.
• Kesik bölgesinde ya da sezaryen kesiğinde enfeksiyon belirtileri (kızarıklık, ateş, şişlik, sızıntılı akıntı).

Eğer bu tavsiyeleri izlerseniz, doğumdan sonra ne kadar hızlı bir şekilde “normale” döndüğünüze şaşıracaksınız. Bebek sahibi olmak bir hastalık değil normal bir süreç olduğu için, vücudunuz çabucak toparlanacaktır. Ve siz iyileşirken yaşadığınız birkaç günlük küçük rahatsızlık bebeğinizi kollarınıza almanın mutluluğunun gölgesinde kalacaktır!

Şüphesiz doğumla ilgili gerçekleri okumanın faydalı olduğunu gösterecektir.