Kabakulak, eski zamanlarda epey yaygın olan fakat günümüzde aşılamanın yaygın olarak uygulanmasından sonra sıkça görülmeyen viral bir hastalıktır. Aşılanmayanlar ve genç erişkinler halen risk altındadır.

Kabakulak virüsü +4 derecede günlerce, -65 derecede senelerce canlı kalır. Taşıyıcı insanlardan doğrudan temasla hava yolundan damlacık yoluyla, tükürükle bulaşır. Her iki cinsiyeti de etkiler.

Aşı uygulamasından evvel kabakulağın en çok görüldüğü yaşlar 5 – 9 yaşlardır. Hastaların %85’i 15 yaşın altındadır. Etkin ve yaygın aşılamadan sonra görülme sıklığı bariz azaltılmıştır. Virüs, bulgular ortaya çıkmadan evvel 6 gün ila 9 gün sonrasına dek tükürükten izole edilebilir.

Kabakulak hastalığının belirtileri

Hastalık ateş ve halsizlikle başlar. Baş ağrısı, iştahsızlık, tükürük bezlerinde duyarlılık, çene dolayında ve kulak altında ağrı ve şişlikle sürer. Başlangıçta ağrı ile beraber tek ya da çift taraflı tükürük bezlerinde hızlı gelişen şişlik olur. Şişme ile beraber kulak kepçesi yukarı ve dışa doğru yer değiştirir. Şişlik 3 – 7 gün içinde azalarak kaybolur. Şişen alan gergin ve ağrılıdır, ekşi yiyecekler ağrıyı artırır. Tükürük bezlerindeki şişme ile birlikte hafif ateş de görülebilir. Vakaların %10 – 15’inde yalnızca çene altındaki bezler, ender olarak dilaltı tükürük bezleri etkilenebilir.