Hamilelikte sık idrara çıkma hemen her zaman görülen bir durumdur ve normal bir durum olarak kabul edilir; bu duruma bazen idrar kaçırma eşlik eder.
Gebelik döneminde idrar kaçırma, kontrolsüz bir şekilde idrarını tutamam sorunu oldukça yaygın bir sorun olarak karşımıza çıkar. Gebelik döneminde anne adayları sık sık tuvalete çıkma ihtiyacı duyar. Bazen ise tuvalete yetişemeden idrar kaçırma sorunu meydana gelir. Gebelik döneminde sık sık tuvalete çıkmak normal olarak kabul edilen bir durumdur ancak tuvalete yetişememe, idrar kaçırma durumları mevcut ise bir doktora başvurmak gerekebilir. Bazı anne adaylarında idrar kaçırma ara ara olurken, bazılarında ciddi oranlarda idrar kaçırma sorunu meydana gelir.

İdrar kaçırma sorunlarına gebeliğin ilk üç aylarında daha nadir şekilde rastlanır. Ancak gebeliliğin ikinci üç aylarına girildiğinde bu sorun daha artar. Gebeliğin son aylarında ise idrar kaçırma problemlerine daha yaygın olarak rastlanmaktadır. Tüm gebelerin ortalama olarak yüzde ellilik kısmında idrar kaçırma sorunu ile karşılaşılmaktadır. Çoğunlukla doğum yaptıktan sonra lohusalık süreçte idrar kaçırma sorunu kendi kendine düzelmektedir. Ancak nadir olarak annelerin bir kısmında bu sorun lohusalık döneminde de devam edebilir.

Gebelik döneminde idrar kaçırma sebepleri:

Hamilelik boyunca büyüyen uterusun (rahim) mesaneye baskı yapar, bu sebeple daha sık idrara çıkma ihtiyacı duyulur.
Mesane ve mesane boynundaki sfinkterin anatomik olarak yer değiştirmesi sebebiyle idrar kaçırma problemlerine rastlanır.
Hamilelik döneminde progesteron hormonunun mesane sfinkter kaslarında gevşemeye yol açması sebebiyle idrar kaçırma sorunu görülür.
Hamilelik döneminde meydana gelen idrar kaçırma çoğunlukla “stres inkontinans” tipinde olmaktadır. Bu tip idrar kaçırmada kişi öksürdüğünde, hapşırdığında ya da gülme gibi reflekslerinde, ani olarak ayağa kalktığında ya da oturduğunda mesane üzerindeki basınç artar. Bu sebeple de idrar kaçırma sorunu meydana gelir.
Hamilelik döneminde oldukça nadir olarak rastlanan “urge inkontinans” şeklinde tabir edilen aniden sıkışma ve tuvalete yetişememe biçiminde meydana gelen idrar kaçırma sorunu da gerçekleşebilir. Bu sorun söz konusu ise anne adayı birden tuvalet ihtiyacı duyar Ancak tuvalete yetişemeden idrar kaçırma sorunu vuku bulur. Bu gibi idrar kaçırma hamilelik döneminde nadir olarak görülebilir.
Gebelik döneminde idrar kaçırma sorunun tedavisi

Gebelik döneminde idrar kaçırmayı engellemek adına en pratik ve en kolay yöntem Kegel egzersizleridir. Kegel egzersizi, herkes tarafından yapılabilecek, kişinin doktor gözetimi olmadan da uygulayabileceği bir eylemdir. Kegel egzersizleri ile pelvis tabanındaki kaslar güçlendirilir. Bu sayede de kontrolsüz idrar kaçırma sorunu engellenmiş olur. Kegel egzersizleri uzun vadede fayda sağlar. Başlar başlamaz, idrar kaçırma sorununu kesmesi beklenmemelidir. Düzenli olarak kegel egzersizi yapan anne adayları, 6 hafta içinde sonuçlarını almaya başlar. Ancak uzun süre boyunca ve düzenli olarak kegel egzersizi yapılmış ancak sonuç alınamamış ise bir doktora başvurmakta fayda olacaktır.

İdrar kaçırma zamanlarını ve nedenlerini kaydetmek önemlidir. Öksürüldüğünde ya da tuvalete yetişilemediğinde günlük olarak kaç saat ve hangi saatlerde idrar kaçırıldığı tespit edilir. Bu saatlere göre de planlı olarak tuvalete gidilir ve idrar kaçırma sorunu önlenmiş olur.

ve çizelge oluşturmak işe yarayabilir. Buna göre gün içerisinde idrar kaçırma olan saatler belirlenir ve bu saatler yaklaştığında planlı olarak idrar yapılırsa idrar kaçırma engellenebilir.

DOĞUM YAPTIKTAN SONRA İDRAR KAÇIRMA

Doğum yaptıktan hemen sonraki haftalardaa idrar tutamama sorunlarına ortalama olarak %20-30 oranında rastlanılmaktadır. Bu duruma tibbi literatürde postpartum üriner inkontinans denilmektedir. İdrar tutamama sorunu normal doğum yaptıktan sonra daha yaygın olarak ortaya çıkmakla birlikte sezaryen yapılan doğumlardan sonra da meydana gelebilir.

Çeşitli araştırmalarda elektif sezaryen doğum yaptıktan sonra stres üriner inkontinansın normal doğuma göre daha az risk etkeni olduğunu ortaya koymuştur. Fakat ilerlemeyen doğum sebebi ile yapılan sezaryen doğumlardan sonra oranın normal doğum ile hemen hemen aynı olduğu ortaya koyulmuştur.

Bu gibi araştırmalarda stres inkontinansın doğum eylemi aşamasında pelvik taban doku ve kaslarında ortaya çıkan hasar kaynaklı olarak geliştiği ortaya konmuştur.

Doğum aşamasında spinal ya da epidural anestezi yapılan kadınlarda doğum yaptıktan sonraki ilk günlerde geçici idrar kaçırma sorunu meydana gelebilir. Bu gibi anestezi kaynaklı idrar kaçırmalar kalıcı idrar kaçırma sorunu değildir.

Kegel egzersizlerine hamilelik döneminde ve doğum yaptıktan sonra devam etmek, doğum yaptıktan sonra idrar kaçırmaları engellemek bakımından oldukça önemlidir. Doğum yaptıktan sonra en az 3 ay düzenli olarak kegel egzersizi yapmak gerekmektedir.

Doğum yaptıktan sonraki dönemlerde aşırı oranda kafein tüketimi, kola gibi asitli içeceklerin tüketilmesi mesane kontrolünün zayıflamasına yol açar. Bu gibi içeceklerden tüketmek idrar kaçırma sorununu tetikleyecektir. Bu içeceklerin alınma oranını azaltmak gerekir. Ancak alınan önlemlere rağmen idrar kaçırma sorunu düzelmiyor ise zaman kaybetmeden bir doktora başvurmak en doğrusu olacaktır.