FSH kadın ve erkeklerde bulunan beyinsel bir hormondur. FSH’nin tanımını öğrenmeden önce tanımda da görebileceğiniz konumuzla yakından ilgili olan iki terimi açıklamak istiyorum.
İlki Hipofiz bezi; Kafatasının ortasında, bulunduğu yer olarak her iki gözün arasında, burnumuzun üst kısmının arkasında bulunan kemiğin içerisinde bulunan bir bezdir. Hormon ise; Vücutta bulunan bir çok organların salgıları doğrudan doğruya kana karışır. Endokrin adı verilen bu organların salgıladıkları etken maddelere hormon denir.
Görüldüğü üzere iki terimde konumuzla yakından ilgili. Fsh bir hormondur, bu hormonu salgıyan organda hipofiz bezi’dir. Bu iki anahtar terimin anlamlarını öğrendiğimize göre şimdi Fsh’nin ne olduğunu ve ne işe yaradığını inceleyelim. Fsh; İngilizce adı olan Follicle stimulating hormone kelimelerin kısa yazılmış halidir. Türkçesi Folikül uyarıcı hormon anlamına gelmektedir.
Fsh hormonu Kadınlarda ve Erkeklerde beyinde hipofizden salgılanır ve adından da anlaşıldığı gibi erkekte testiste bulunan sertoli hücrelerine ve spermin yapıldığı seminifer tüplere, kadındada yumurtalıklardaki folikülleri uyararak, büyümesine etki eder. Fsh hormonları cinsel farklılaşmayı ve kadında yumurta, erkekte ise sperm gelişimini sağlamaktadır.
FSH hormonunun normal değerleri nelerdir?
Erkekler
Puberte öncesi: <3 mlu/ml
Erişkinler: 1-13 mlu/ml
Kadınlar
Puberte öncesi: <3 mlu/ml
Folliküler faz: 2-12 mlu/ml
Midsiklus: 4-36 mlu/ml
Luteal faz: 1-9 mlu/ml
Postmenapoz: 30-120 mlu/ml
FSH hormonunun arttığı durumlar hangileridir?
1. Menopozda.
2. Klinefelter ve Turner Sendromlarında.
FSH hormonunun azaldığı durumlar hangileridir?
1. Ergenlik öncesi dönem.
2. Hipofiz yetersizliğine bağlı hipogonadizmde.
FSH hormonu nasıl ölçülüyor?
Bir kol damarınızdan alınan kan numunesi, bazen rastgele zamanda alınan idrar numunesi veya 24 saatlik idrar numunesi kullanılabilir. Çok basit 1 yıldan fazladır denemesine rağmen çocuğu olmayan çiftlere standart hormon testleri adetin 3.günü yaptırılıyor. Yalnızca kan vererek birçok hormonun durumunu öğrenmek mümkün.
FSH ortalama değerleri testi yaptırdığınız hastane, laboratuara göre değişmekle beraber genel olarak normal bir şekilde yumurtlayan kadınlarda FSH değerinin 0 – 5 arası olması bekleniyor , kimi klinikler 10’a kadar normal sayıyor, değer 10 ve üzeri çıktıysa sizin için tehlike sinyalleri çalmaya başlıyor.
FSH hormonu hangi düzeyin üstüne çıkarsa hamilelik zorlaşır?
Fsh hormonu değeri 10’un üzerine çıktığında hamile kalma şansında düşüş meydana gelebilir. Fsh 15’in üzerine çıktığında hamile kalma problemi ciddi seviyede olur. Fsh’taki artış ne kadar fazla olursa gebelik elde edilmesi o kadar zorlaşır.
Bu hem kendiliğinden (spontan) gebelikler için geçerlidir hem de ilaç tedavisi ile veya tüp bebekle elde edilen gebelikler için geçerlidir. Fsh 25’den yüksek ise kendiliğinden veya tedavi ile, tüp bebek ile hamilelik elde edilmesi yok denecek kadar nadirdir. Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta Fsh hormonunun farklı aylarda dalgalanmalar gösterebildiğidir.
FSH yüksekliği nasıl düşürülür?
Fsh yüksekliği için doktorunuzun yazacağı ilaçları kullanmanız faydalı olacaktır. Ayrıca Fsh yüksekliği için alternatif tıpta Testere dişli aslan pençesi bitkisinin kürü önerilmektedir. Kürü yapıp kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı öneririz.