Klasik müziğin akla ilk gelen isimlerinden İdil Biret, ODTÜ Sanat 17 Festivali kapsamında 14 Mart’ta ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi’nde performansını sergileyecek.

Üç yaşında piyanoya büyük istidat gösteren Türk sanatçısı Ídil Biret ilk derslerini Ankarada Mithat Fenmenden aldı. TBMM’nin 1948 yılında çıkardığı özel kanunla sekiz yaşında Fransaya gönderildi ve büyük Fransız müzisyeni Nadia Boulanger’nin gözetiminde Paris Konservatuvarında okuyarak onbeş yaşında birincilikle mezun oldu. Daha sonra, 20. asrın en büyük piyanistlerinden Alfred Cortot ve Wilhelm Kempff ile çalıştı. Hiç bir piyano yarışmasına katılmayan Idil Biret onaltı yaşından itibaren Boston Senfoni, Leningrad Filarmoni, Londra Senfoni, Dresden Filarmoni gibi dünyanın büyük orkestraları ve Leinsdorf, Monteux, Keilberth, Scherchen gibi büyük şefleri ile beş kıtayı kapsayan iki bin’e yakın konser verdi ve bir çok festivale katıldı. Van Cliburn (ABD), Kraliçe Elisabeth (Belçika), Busoni (Italya) Franz Liszt (Weimar, Almanya) gibi ünlü piyano yarışmalarında jüri üyeliği yaptı; Fransa, Polonya, Íngiltere, Ítalya, ABD ve Türkiyede ödül ve nişanlar aldı. Biret bu güne kadar EMI, Decca, Atlantic/Finnadar, Naxos ve diğer firmalar için Amerika ve Avrupada 100 plak kaydetmiştir. Bunlar arasında müzik tarihinde ilk kez komple diziler olarak seslendirilen Chopin’in bütün piyano eserleri ve Beethoven’in dokuz senfonisinin Liszt tarafından yapılan piyano uyarlamaları ile Brahms ve Rachmaninof’un bütün piyano eserleri, Boulez’in üç piyano sonatı, Ligeti’nin etüdleri ve Stravinsky’nin Ateskuşu bale müziginin piyano uyarlaması da yer almaktadır. Bu kayıtlar Polonyada Chopin Büyük Ödülü, Fransada Altın Diyapazon dahil pek çok ödül almış olup Amerika, Avrupa ve Uzak Doğuda 3 milyon adet civarında satılarak büyük bir dinleyici kitlesine ulaşmıştır. 2007 yılında Chopin’in bütün piyano eserleri kayıtları ve konser icraları ile Polonya kültürüne yaptıgı katkılar nedeniyle Cumhurbaşkanı Lech Kaczsnky Idil Biret’i Polonyanın en üst nişanı olan “Yüksek Liyakat Madalyası” (Krzyzem Kawalerskim Ordera Zaslugi) ile taltif etmiştir.

Repertuvarında yüzden fazla piyano konçertosu olan Ídil Biret’in eski ve yeni kayıtlari kendi etiketi İdil Biret Arşivi (IBA) üzerinde Naxos tarafından bütün dünyaya dağıtılmaktadır. Bu çerçevede Beethoven’in 32 Piyano Sonatı, 5 Konçertosu ve Korolu Fantezisinin kayıtları da tamamlanmış olup bunlar 9 Senfoni uyarlaması ile birlikte IBA serisinde 19 CD kutu içinde dünya dağıtımına girmistir. Biret’in 1959 yılından bu yana yaptığı LP/CD kayıtların tamamı iki büyük kutu içinde 2014 sonuna doğru Türkiye ve dünya piyasasına sunulacaktır. (Bu kayıtların tamamını simdi İdil Biret Arşivi satış sitesinden temin edebilirsiniz. 100’den fazla CD ile komple Beethoven, Brahms, Chopin, Liszt, Rachmaninof, Schumann, Orijinal LP kutuları ve Dünya Sahnelerinde Bir Türk Piyanisti kitabı Türkiye’nin her yerinde adrese teslim edilir. www.ibasat.com )

İdil Biret’in son çalışmaları arasında 2014 Ağustos sonunda Varşova konserleri, 23 Ekimde Pariste UNESCO büyük salonunda verdigi resital, Kasım ayında Londrada Brahms 1. Konçerto icrası , ayrıca Scriabin Etüdleri, Borusan Dörtlüsü ile Schumann’ın Piyanolu Beşlisi, Brahms’ın Çello Sonatları ve London Mozart Players ile Aralıkta İngilterede yapılan Mozart Piyano Konçerto CD kayıtları bulunmaktadır. Türk bestecileri kayıt çalışmaları çerçevesinde 2013 sonunda yayınlanan, geçtiğimiz günlerde kaybettiğimiz, Ertuğrul Oğuz Fırat’ın iki piyano eserini içeren CD’sine ilaveten Mart 2015 de Ateş Pars’ın Piyano Konçertosunun kaydını da yapmıştır. Sonra, 2015 Nisan ayında İngiltere konserlerini takiben Biret’in Bach Edisyonu kayıt çalısmaları baslamış olup Eylül ayında tamamlanmıstır. Mayıs ayında Güney Afrika turnesine çıkarak Pretoria ve Cape Town şehirlerinde konserler ve resitaller vermistir. 29 Ekimde Londrada çaldığı iki Mozart konçertosunun da CD olarak yayınlanmak üzere konser kaydı yapılmıstır.

2016 yılının önemli çalışmaları arasında Nisan ayında New York Carnegie Hall büyük salonunda vereceği konser bulunmaktadır. Bu konserde Biret Yale Senfoni Orkestrası ile Paul Hindemith’in 1945 yılında bestelediği Piyano Konçertosunu çalacaktır. Haziran ayinda Istanbul Festivaline 3 resital verecek, Agustos ayinda CSO ile Slovenyada bir turne yaparak Lyubliyana festivalinde çalacak, Eylül ayinda yapacagi Meksika turnesinde ise Monterrey festivalinde konserler vereceketir.

İdil Biret – BACH Resitali
14 Mart 2016 20:00
ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi Kemal Kurdaş Salonu, Ankara